Dominique Heguy adiskidea zendu da

Euskal Herriak eta euskalgintzak bidelagun zintzoa galdu dute. Bizibidez irakaslea, Martta bere bizilagunarekin batera, euskararen zerbitzari izan da Dominique betidanik.
Euskararen aldeko langile porrokatua, orenak eta harat-hunatak nehoiz neurtu gabe, Iparralde hontan euskarazko bitartekoen sortzean eta hedapenean beren marka utzi duten militante horietarik izan da Dominique. (...)

Xipriren altxagarriak

Nehork zalantzarik balu Xipri Arbelbide elizgizonaren eliza katolikoarenganako atxikimenduaz, berrikitan agertu duen liburua irakurri behar du. Ez da Xiprik idatzi duen lehen idazlana. Beste hamar bat baditu argitaratuak aitzinetik, idazle ekoizpen oparoa.
Azken hau, haatik, bere apez bizi osoa gidatu duen engaiamenduaren lekukoa da, gazte gazte danik hartu zuen ibilbidearenganako leialtasuna. Leial bainan ez itsu. Euskal Herrian, beste leku gehienetan bezala, elizak bizi duen krisia du aztergai Xiprik aldi hontan. (...)

Iparraldeko batua?

Euskalki andana batetik, euskara batu edo “estandarrak” hizkuntza nazionala sortu digu. “Estandar” hori zer puntutan dugu zinez baturik ? Grafian, deklinabidean, aditzan, erakusleetan, herri eta leku izenetan, Euskaltzaindiko Hiztegi batuan.
Azken horren erabileran gara gehienik bereizten mugaren bi aldeetakoak, beherago zehaztuko dugunez. (...)

Maiatzak 9, 30 Herri Urrats ttiki

Pandemia ala ez, olatu ala ez, Seaskak bosgarren kolegioa behar du. Larzabaleko Manex Erdozaintzi Etxart, Kanboko Xalbador, Baionako Estitxu Robles Arangiz eta Ziburuko Piarres Larzabal kolegioak gainezka dira. Ez da ikastola guzietako ikasleei harrera egiten ahalko 4 kolegio horien artean. Bosgarrena beharrezkoa da. Aurten ezingo denez betiko Herri Urrats ospatu. Aurten ezin dira 50 bat mila pertsona elkartu Senpereko laku inguruan. Ezin da besta handi bat egin.
Baina 30 Herri Urrats ttiki ospatzeko parada izanen da, maiatzaren 9an, igandez, herriz herri. Ez da betiko Herri Urrats izanen, argi da. Baina euskararen eta ikastolen pesta izanen da. Ikastola bakoitzak antolatuko eta komunikatuko du bere egitaraua – eskaintza. (...)

Bozka historikoa lurralde hizkuntzen alde

Euskal Konfederazioa - Paul Molac diputatu bretoiak 2019ko abenduan pausatu lurralde hizkuntzen aldeko lege proposamena goiz honetan bozkatu du frantses Legebiltzarrak, bigarren irakurketan. Eztabaidak eta bozkak iragan aitzin azpimarratzen genuen bezala, historikoa da goiz honetan gertatu dena: lehen aldia da 1951ean Deixonne legea bozkatu zenetik lurralde hizkuntzei buruzko lege bat onartzen dutela.
Ondareari, seinaletikari eta estatu zibileko aktei buruzko artikuluak Legebiltzarrean (lehen irakurketan) eta Senatuan (lehen irakurketan ere) jadaneko onartu ondotik, irakaskuntzari buruzko lau artikulu ziren berriz eztabaidatzekoak eta bozkatzekoak Legebiltzarrean, bigarren irakurketan. Horrela, apirilaren 8ko bozkarekin lau artikulu horiek ere bi ganbarek onarturik, lege proposamena lege bilakatuko da, horrek irakaskuntza mailan -bereziki- aitzinamendu handia suposatzen duelarik. (...)

Bidean desorenean erori lagunari, esker oneko ta omenezko solasa

Jasone Salaberria, hainbeste urtez gure ondoan euskararen aldeko lanetan ari izan dena, zenbait hilabetez gaitzik gaitzenari iharduki ondoan, betikoz gelditu zaigu: Iparraldeko euskaltzale guziak doluminetan gaude.
Jasone, duela mende erdia edo ezagutu nuen, Bizkaitik mugaz alde honetara iragan berria zelarik. Han euskal irakasle gisa lanean ikasia, emendatzen eta handitzen hasten ziren hemengo ikastolei ere probetxuzkoa gerta zekiekeela pentsaturik, irakasle ibilaldi berri baten hastera zihoan. (...)

Gu gira Euskadiko…

L'Édito du mensuel Enbata - L’un des sept créateurs du premier mouvement abertzale d’Iparralde, décédé en 1980, aurait aujourd’hui 100 ans. Michel Labèguerie, né le 4 mars 1921 à Ustaritz, médecin à Cambo, marque d’une encre indélébile la rupture historique de la société basque avec la culture dominante française. A sa manière poétique et musicale, elle-même en rupture avec la chanson traditionnelle qui sur une infinité de couplets raconte un temps de vie, il introduit d’une manière insolite des refrains pouvant être repris collectivement.
Nous savions qu’en devenant abertzale nous changions de patrie. De cela Michel Labèguerie en a fait une pastorale dont le souffle sera spontanément repris par le peuple basque du Nord et du Sud : “Euskadi bakarra da gure aberria”! Il donne à la Charte d’Itxassou, qu’il a avec nous coécrite, une dimension lyrique, elle qui consacre les droits de la nation basque à sa libre disposition, sa réunification et son euskaldunisation. (...)