Iritzia

Derrière les gilets jaunes

Ces dernières semaines, l’actualité a été marquée par l’épisode dit des “gilets jaunes”, dont je dois avouer qu’il me laisse un arrière-goût désagréable dans la bouche, tant il me paraît en grande partie révélateur d’une tendance à l’individualisme d’une part et à la simplification d’autre part.
La dynamique des gilets jaunes, comme toute dynamique d’origine populaire –je n’ose dire “citoyenne” et à mes yeux cette connotation est importante–, est difficile à interpréter au plan sociologique sans un minimum de recul en particulier dans le temps, surtout quand on n’est pas soi-même sociologue. (...)
Iritzia

Jaune, couleur d’automne

“Nous allons changer de monde dans la douleur à défaut de l’avoir initié par choix, et nous allons laisser au bord du chemin tout un monde rural en totale désespérance”. Ces lignes ont été écrites en décembre 2013 dans ces mêmes colonnes à propos des bonnets rouges et sous le titre Le temps des frondes.
L’histoire, comme toujours, se répète sauf que l’envergure du mouvement en cours dit des “gilets jaunes” est bien plus importante, plus étendue, plus difficile encore à cerner et sans doute bien plus manipulée ! (...)
Iritzia

Référendums évanescents

L'Edito du mensuel Enbata - Après 17 mois de négociations, Theresa May scelle, le 23 novembre, un divorce à l’amiable sortant le 23 mars prochain la Grande Bretagne de l’Union européenne. Le Brexit, voté par référendum le 23 juin 2016, trouve ainsi sa conclusion provisoire.
Cet accord donné dans la douleur par son gouvernement, au prix de quatre démissions de ministres, est approuvé par l’autre partie, dimanche 25 novembre, lors d’un sommet extraordinaire à Bruxelles par les 27 pays membres de l’Union, malgré un chantage de dernière heure de l’Espagne sur le statut de Gibraltar. (...)
Iritzia

Euskaraldiaren indarra

Patxi SAEZ BELOKI - Gure gizarte elebidunean, eta gurea bezalako ahuldutako hizkuntza duten gizarte elebidun guztietan, horixe gertatzen da: erdaldunek erdaraz egiteko duten nagusitasunetik beren hizkuntza eskubideak aldarrikatzen dituzte, baina euskaldunek euskaraz egiteko duten eskubideari buruzko ardurarik hartu gabe eta horretan daukaten erantzukizuna kolkoratu gabe. Lagun hurkoaren askatasun eskubideaz arduratuko balira, euskaldunok erdara ulertzen dugun neurri berean ulertu beharko lukete erdaldunek euskara. Argi eta garbi mintza gaitezen: erdaldun asko, euskararik ulertu gabe, euskararen gor-mutuak izanda, pribilegio horrekin, bizi dira gure artean. Eta, pribilegio horretatik, euskara ez ulertzetik, galarazi egiten zaigu euskaldunoi euskaraz egiteko askatasuna. Gizarte demokratiko orotan, askatasuna, herritarrek elkarri aitortutako askatasuna, elkar hartuta eta elkarri errespetua erakutsita baino ezin da hezurmamitu.
Euskaraldiak, azken batean, funtsezko eskubide unibertsaletan oinarritutako gizarte hitzarmena proposatzen du. Gizartearen baitako adostasunetik —askatasunaren eta berdintasunaren sustrai demokratikoetan errotutako adostasunetik— hizkuntzen arteko berdintasun soziala lortzea helburu duen gizarte hitzarmena proposatzen du Euskaraldiak. Hain zuzen ere, Euskaraldia gizarte bereko hizkuntzen arteko berdintasuna lortzeko ekinbidea da; hizkuntzen berdintasunerako gizarte ekintzailetza sustatzeko jarduera. Euskaraldiak, hizkuntzen arteko gizarte oreka lortze aldera, elikatu egiten du ahulezia egoeran dagoen hizkuntzaren aldeko hiztun-hautua. (...)
Iritzia

Etortzen den munduaren azkena

Gure zibilizazio industrialaren lehertze edo eroraldia mehatxu hurbil eta erreala bilakatzen ari dela gero eta gehiago aipatzen da azken denboretan. Tesia horrek alor askotako zientzia berri bat ere sortzen omen dela dio: kolapsologia.
Dena galdua da, ala bada oraindik salbatzeko biderik? (...)
Iritzia

Beganismoaz

Azken urteetan, began edo haragi jatea ukatzen duten aktibiztek eramaiten ari diren ekintzek hiltegian egin entzunikusek bazterrak harrotu dituzte.
Gizarte arazo horren inguruan, hara ene ikusmoldea. Abereen eta gizakien arteko loturarik gabe bizitzea posible dea? (...)
Iritzia

L’entreprise citoyenne d’Iparralde vers la formalisation

J’ai déjà écrit que le secteur agricole avait formalisé depuis longtemps et avec une grande perspicacité une position citoyenne sur Iparralde avec les pistes que nous connaissons : plus de petits et moins de gros, sauvegarde du foncier avec création du GFAM, transmission de l’exploitation, recherche de la maitrise amont (intrants, énergies) et aval (effort sur circuit court, politique de qualité avec BLE).
Par contre, les 17.000 entreprises industrielles ou commerciales et les 15.000 entreprises artisanales n’ont pas secrété en leur sein de théorie ni de pratique citoyenne territoriale. (...)
Iritzia

Batua Baionan sortu zen

Euskaltzaindiak bere mendeurrena ospatzen du, eta ber denboran euskara batuaren mende erdia. Karia horretara zortzi ekitaldi aurreikusiak ditu.
Lehenbizikoa Baionan egin du irailaren hamahiruan, herriko etxean. Eta zergatik Baionan ? Hiri horretan egin zirelakoz euskara batuari buruzko lehen urratsak, 1963-1964 ikasturtean. (...)