08/07/2025

Etiketa: Nortasunak

Artikuluak

Vilain temps et résistance

Ellande Duny-Pétréby Ellande Duny-Pétré1
L’Édito du mensuel Enbata - Clash le 6 juin à Barcelone lors de la Conférence annuelle des présidents de régions. Isabel Diaz Ayuso, présidente PP de Madrid, quitte la salle lorsque ses homologues basque et catalan s’expriment dans leurs langues respectives.
La dirigeante de droite crache son venin : « Ils veulent chaque fois rendre davantage visible un État plurinational qui n’existe pas. La Catalogne, c’est l’Espagne, cela n’a aucun sens de mettre chez soi une oreillette [pour la traduction en espagnol]». Elle dénonce l’instrumentalisation des langues co-officielles qui vise « à nous faire sentir étrangers dans notre propre maison ». L’usage de l’oreillette est « une farce séparatiste » et « une manœuvre politique ». (...)

Eztabaidaren gainetik… gazte batzuen bizipena

Peio Etcheverryby Peio Etcheverry0
Enbata Hilabetekariko Sar Hitza - Azterketak euskaraz gaia aktualitatean jarri zen berriz ekainean, baxoaren hilabetean. Etxepare lizeoko ikasleek aldarrikatzen segitu dute Baionako suprefeturaren edo herriko etxearen aitzinean eta euskaraz ari diren irakasleek prentsaurreko bat eskaini dute azpimarratzeko belarriprest andana badela baxoko ahozko handiaren denboran ahobizi batzuk entzuteko. Aurten ere, ekimen horrek bazterrak inarrosi ditu, Bordeleko errektoretzak ez baititu holako ekintzak maite.
Gaur egun, hezkuntza ministeritzan aipatzen dute gai sozial sensibleak kontuan hartzea; hots, frantses errepublikazaleentzat, laikotasunarekin lotuak diren gaiak. Ipar Euskal Herrian, azterketak euskaraz dugu gai sozial sensiblea. (...)

EUSKARA JENDEA. 6. atala: “Mundua osatzen”

Enbataby Enbata0
BIDEOA - Pizkunde aroa 36ko Gerrak moztu zuen, baina indarrez berpiztu zen 60ko hamarkadan izugarrizko lana bururatuz mendearen azken erdian: kultura, hizkuntza batu, irakaskuntza, hedabideak sortu… Azken urteotan euskarak lurralde eta funtzioak galdu (Ipar Euskal Herrian bereziki) eta irabazi ditu (Hegoaldean batez ere) aldi berean. Bestalde, hiritartu egin da. Egun, inoiz ez bezala, euskaldun gehienak hirietan bizi dira. Hala ere, euskaldungoak minorizaturik jarraitzen du: familia transmisioak zailtasunak ditu, hainbat tokitan euskara ez da ofiziala eta, ofiziala den tokietan, ez dago erdararen pare.
Euskara bizirik ailegatu da XXI. mendera. Hemendik aurrera, baina, erronka berriak ditu, galdera berriak ditu, eta galdera berri horiei erantzun beharko die, orain arte bezalaxe, iraungo badu. (...)

Egunez egun…

Enbataby Enbata0
23 mai : à l'initiative d’une vingtaine d’associations, dont EHBai, rassemblement à Baiona contre la répression envers les migrants, orchestrée par la préfecture. / 25 mai : marche sur la Rhune de deux colonnes venant d’Azkaine et de Bera, organisée par Gure Esku, en faveur du droit de décider en Pays Basque. / + Critiques à l’égard du système de sélection et d’orientation post-bac Parcoursup, les jeunes aberztale de Xuti Gazte manifestent et réclament le droit d’étudier en Pays Basque.
21 juin : les Gaztetxe d’Iparralde organisent à Itsasu une rencontre pour coordonner et renforcer leur action. / + Nouveau chantier participatif agricole à Kanbo, sur le site de Marienia promis par Bouygues et le maire à l’artificialisation immobilière. / + Le conseil communautaire de la CAPB adopte une mesure d’interdiction des résidences secondaires dans les nouvelles constructions des trois cités, Baiona, Angelu, Miarritze, Bokale et Bidarte. (...)

Dantzatzen duen lurra ez da nehoiz hilko

Tribune Libreby Tribune Libre0
EHZ FESTIBALA - Milaka lagun hurbildu dira Euskal Herria Zuzenean festibaleko 29.ediziora. Arberatzen bigarren aldiz pausatu da festibala eta hiru egunez milaka festibalari elkartu dira Arberatzeko plaza eta pentzea betez. Herri aldaketa iaz gauzatu zen heinean, teknikoki pikoan agertu da aurten festibala. Belaunaldiz belaunaldi transmitituriko tresna kulturala eragina duen seinalea erakusten du aurtengo aldi aberatsak ere. Euskal Herriko eta kanpoko taldeak elkartuz zein lurralde desberdinetako festibalariak batuz, Euskal Herria Zuzenean festibalak emaitza ona eta emankorra ematen segitzen du.
Aurtengo bero bortitza desagertu artean, heldu den urtean, EHZren 30. urteurrena ospatuko dugu, 1996an Arrosan hasi zikloa ez baita sekulan isildu ezta hil ere. Arberatzen gira gaur egun, kultura folklorismotik eta azalkeriatik haratagoa dela aldarrikatuz. (...)

“Klasikoak belaunaldien arteko lokarriak dira”

Enbataby Enbata0
2024ko ekainaren 28an, Euskaltzaindiak euskaltzain oso izendatu zuen Jon Casenave. Joan den larunbatean, 2025eko ekainanaren 28an, sortzez lehunztarra den hizkuntzalariak sarrera-hitzaldia irakurri du Heletako Agerraldi aretoan. Ekitaldi berean, Itxaro Borda euskaltzainburuordeak eman dio erantzuna Casenaveri.
Hitzaldian, herritik eta familiatik jasotako euskara gogoratuko du Casenavek, eta, batez ere, euskal idazle klasikoen emari oparoa. «Euskara, euskal kultura eta euskal literatura zaindu ditzagun, biziaraz ditzagun eta, eskura ukan dugun ondokotasuna, luza eta pasa gure ondotik heldu direnei, soka luze bat bezala», erran du hizkuntzalariak. (...)

Non, les défenseurs des langues régionales ne sont pas “communautaristes” !

Enbataby Enbata0
Ils ne cherchent pas à imposer leur culture aux autres, mais simplement à conserver leur langue, sur leur territoire d'origine à côté du français. Le droit des minorités à garder leur langue est un droit de l'homme reconnu par l'ONU, donc la démarche des défenseurs des langues est universaliste et non "communautariste".
Courte vidéo de Michel Feltin-Palas, spécialiste de la langue française et des langues régionales. (…)