19/07/2025

Etiketa: Nortasunak

Artikuluak

Mundua kakaztu gabe bizi

Nicolas Goñiby Nicolas Goñi0
Batzuetan aktualitateak gure gizarteen eta sistema ekonomikoaren joera inplizitu eta sakonak nahiko argiki azalera ekartzen ditu, eta gordinki erakusten zenbateraino hikaturik garen erregai fosilen erabileran.
Honen erruaren zati handi bat erregai fosilen sektoreak berak du, baina ez erru guzia: hura garatu baino lehen baziren interdependentzia ukatzen zuten ikuspegiak, eta premiazkoa da ikuspegi horiei toki gehiegi hartzen ez uztea, horiek bizitza duina desagerrarazi ez dezaten. (...)

Vilain temps et résistance

Ellande Duny-Pétréby Ellande Duny-Pétré1
L’Édito du mensuel Enbata - Clash le 6 juin à Barcelone lors de la Conférence annuelle des présidents de régions. Isabel Diaz Ayuso, présidente PP de Madrid, quitte la salle lorsque ses homologues basque et catalan s’expriment dans leurs langues respectives.
La dirigeante de droite crache son venin : « Ils veulent chaque fois rendre davantage visible un État plurinational qui n’existe pas. La Catalogne, c’est l’Espagne, cela n’a aucun sens de mettre chez soi une oreillette [pour la traduction en espagnol]». Elle dénonce l’instrumentalisation des langues co-officielles qui vise « à nous faire sentir étrangers dans notre propre maison ». L’usage de l’oreillette est « une farce séparatiste » et « une manœuvre politique ». (...)

Eztabaidaren gainetik… gazte batzuen bizipena

Peio Etcheverryby Peio Etcheverry
Enbata Hilabetekariko Sar Hitza - Azterketak euskaraz gaia aktualitatean jarri zen berriz ekainean, baxoaren hilabetean. Etxepare lizeoko ikasleek aldarrikatzen segitu dute Baionako suprefeturaren edo herriko etxearen aitzinean eta euskaraz ari diren irakasleek prentsaurreko bat eskaini dute azpimarratzeko belarriprest andana badela baxoko ahozko handiaren denboran ahobizi batzuk entzuteko. Aurten ere, ekimen horrek bazterrak inarrosi ditu, Bordeleko errektoretzak ez baititu holako ekintzak maite.
Gaur egun, hezkuntza ministeritzan aipatzen dute gai sozial sensibleak kontuan hartzea; hots, frantses errepublikazaleentzat, laikotasunarekin lotuak diren gaiak. Ipar Euskal Herrian, azterketak euskaraz dugu gai sozial sensiblea. (...)

EUSKARA JENDEA. 6. atala: “Mundua osatzen”

Enbataby Enbata
BIDEOA - Pizkunde aroa 36ko Gerrak moztu zuen, baina indarrez berpiztu zen 60ko hamarkadan izugarrizko lana bururatuz mendearen azken erdian: kultura, hizkuntza batu, irakaskuntza, hedabideak sortu… Azken urteotan euskarak lurralde eta funtzioak galdu (Ipar Euskal Herrian bereziki) eta irabazi ditu (Hegoaldean batez ere) aldi berean. Bestalde, hiritartu egin da. Egun, inoiz ez bezala, euskaldun gehienak hirietan bizi dira. Hala ere, euskaldungoak minorizaturik jarraitzen du: familia transmisioak zailtasunak ditu, hainbat tokitan euskara ez da ofiziala eta, ofiziala den tokietan, ez dago erdararen pare.
Euskara bizirik ailegatu da XXI. mendera. Hemendik aurrera, baina, erronka berriak ditu, galdera berriak ditu, eta galdera berri horiei erantzun beharko die, orain arte bezalaxe, iraungo badu. (...)

Egunez egun…

Enbataby Enbata
23 mai : à l'initiative d’une vingtaine d’associations, dont EHBai, rassemblement à Baiona contre la répression envers les migrants, orchestrée par la préfecture. / 25 mai : marche sur la Rhune de deux colonnes venant d’Azkaine et de Bera, organisée par Gure Esku, en faveur du droit de décider en Pays Basque. / + Critiques à l’égard du système de sélection et d’orientation post-bac Parcoursup, les jeunes aberztale de Xuti Gazte manifestent et réclament le droit d’étudier en Pays Basque.
21 juin : les Gaztetxe d’Iparralde organisent à Itsasu une rencontre pour coordonner et renforcer leur action. / + Nouveau chantier participatif agricole à Kanbo, sur le site de Marienia promis par Bouygues et le maire à l’artificialisation immobilière. / + Le conseil communautaire de la CAPB adopte une mesure d’interdiction des résidences secondaires dans les nouvelles constructions des trois cités, Baiona, Angelu, Miarritze, Bokale et Bidarte. (...)