01/07/2025

Etiketa: Politika

Artikuluak

Txomin Peillen, idazle poliglota eta polifazetikoa

Jean-Louis Davantby Jean-Louis Davant
Dominique / Txomin Peillen joan zaigu 90 urteetan. 1932an sortua Parisen, gurasoak zuberotarrak zituen, haatik frantsesez hazi zuten. Euskara bere baitarik ikasi zuen gaztetan Ibinagabeitia bizkaitarrari esker.
Gaztetik idazle poliglota eta polifazetikoa dugu, euskaraz nagusiki (zubereraz, gipuzkeraz eta gero batuan), bereziki eleberrian, saioan, olerkian, eta jakintza desberdinetako gaietan. Berrogeita zenbait liburu agertu ditu euskaraz, hiru frantsesez, bat gaztelaniaz... Aljeriako gerla denboran soldaduska han egina zuen erizain karguan, eta pazifista bilakatu zen abertzalea izanarren. Hemen, Eusko Alkartasuna alderdian jardun zuen. (...)

Histoire de la persécution du breton

Enbataby Enbata
Bretonnante et professionnelle de l’audio-visuel, Rozeen Milin prépare une thèse intitulée «Politiques et pratiques d’imposition du français dans l’Hexagone et les anciennes colonies». Lors d’une conférence prononcée récemment à Vannes sur l’ethnocide, l’historienne résume ici ses recherches.
De Bertrand Barère à Jules Ferry, en passant par le symbole, ce sabot que devaient porter les élèves surpris à parler breton ou l’os porté par les petits Sénégalais et autres colonisés en Afrique —elle a pendant sept ans, rencontré 200 personnes et rassemblé 700 témoignages— Rozenn Milin présente et analyse les méthodes de persécutions et d’humiliations utilisées pour imposer le français au sein de la République ou de l’Empire. (...)

Bilbo pour le retour

Emilie Martinby Emilie Martin
Après les décisions fructueuses de la Chambre d’application des peines, il est important de rester mobilisés en participant notamment, le 7 janvier, à une manifestation massive dans les rues de Bilbo.
Joseba Arregi a été réincarcéré. Il a plus de 76 ans, dont près de 31 passés en prison. Il souffre de multiples pathologies liées à son âge et aux nombreuses années derrière les barreaux. Il avait purgé les trois quarts de sa peine espagnole et si les 10 ans de la peine qui lui avait été infligée en France avaient été comptabilisés, il aurait été libre depuis plusieurs années. (...)

Négociations budgétaires

Ellande Duny-Pétréby Ellande Duny-Pétré
EH Bildu et PNV sont à la manoeuvre et en rivalité.
Ils redoublent d’efforts pour faire pression sur le gouvernement socialiste et ont obtenu le maximum possible en échange de leur approbation du budget de l’État espagnol par le parlement le 24 novembre. (...)

Jakes Abeberry, ehorzketak eta omenaldia

Enbataby Enbata
Jakes Abeberryren ehorzketak abenduaren 5ean, astelehenez, iraganen dira, 14:30ean, Biarritzeko Santa Eugenia elizan. 14:00etatik goiti, Mazagran etorbidean autoz ibiltzea debekatua izanen da eta Santa Eugenia aparkalekurako sarbidea itsas aitzineko ibiltokitik bakarrik izanen da. Elizako zeremoniaren bukaeran, omenaldi publikoa egina izanen zaio atarian, kantuz, dantzaz, bertsuz eta hainbat testigantzez osatua. Sabaou hilerrian hilobiratze egin eta gero, Jakes Abeberryren lagunak eta senideak janari mahai baten eta adiskidantzazko basoaren inguruan elkartuko dira.
Bisitei dagokienez, Biarritzeko ehorztetxean iraganen dira, Sabaou etorbideko 17. zenbakian, ostiraletik, abenduaren 2tik, igandera, abenduaren 4ra, 09:00etatik 18:00etara. Doluminak cridel.fr bidez bidaliak izaiten ahal dira. (...)

Jakes Abeberry-ren hats luzea

Enbataby Enbata3
Enbatak, astearte honetan, azaroaren 29an, Jakes Abeberry bere 92 urteko zuzendaria, galdu du. Aldizkari honen sortzailekidea 1960an, bere arima, egile nagusi eta memoria izan da. Duela guti arte, erredakzio taldearen bizian parte hartzen zuen eta bere hilabeteko Sar Hitza izenpetzen zuen. Gure taldearentzat eta Euskal Herri osoarentzat sekulako galtzea da. Abertzaletasunaren bide urratzaileak eta Itsasuko Agiriaren idazleetarikoak, lan izigarria uzten du bere gibelean... eta lan horren gaurko bizitasuna eta jarraikitasuna loriaturik neurtzen zituen.
(...)
Haren ehorzketak abenduaren 5ean izanen dira, astelehenez, 14:30ean, Biarritzeko Sainte-Eugénie elizan. Ekitaldiaren bukaeran omenaldi publikoa egina izanen zaio.(...)

Jakes Abeberry, euskal kulturgintzaren akuilatzaile

Tribune Libreby Tribune Libre
Txomin Heguy - Jakes Abeberry joan zaigu.Ez ditut hemen errepikatuko Jakesen ibilbide ohiz kanpokoaz iadanik idatzi eta erranak izan direnak. Jakesen ekarpen izigarriaz Ipar Euskal Herriari bereziki eta orohar Euskal Herri osoari. Bai politika munduari, bai ekonomia arloari. Bai eta Biarritzeri eta oroz gainetik Biarritzeko kultur bizitzari. Zeren eta errotik biarriztarra baitzen Jakes. Abertzale sutsua nola ez, bainan lehenik biarriztarra.
Iruditzen zait –salbu Filgi Clavieriren aipamen laburra 2022ko abendoaren 1ko Berrian- guttiago azpimarratua izan dela zer nolako engaiamendu aitzindaria eta zorrotza izan duen Jakesek hainbat urtez euskalgintzaren eta euskal kulturgintzaren antolakuntzarako urraspidean. (...)

Jakesen lana, Euskal Dantzarien Biltzarrean

Tribune Libreby Tribune Libre
Henri Duhau - Enbatako Adiskideak, doluminik bizien-bizienak, Jakesen joaiteak sekulako inarrosaldia eragin du gure bihotzetan baina ere Euskal Herri guzian.
Nahi nuke neure lekukotasun xumea erantsi media horiek guti aipatu duten gaiaz: Euskal Dantzarien Biltzarrean Jakesek egin duen lan bikaina 1976ean elkarteburu ezarri genuenetik. Egia da jadanik osasun arras onean zebilela elkarte hau bospasei urte lehenago sortua, baina Jakesek eman zion zabaldura indartsu bat Oldarra taldea lagun. (...)