16/04/2024

Egilea: Gainekotx Klixka

ArtikuluakAzken BerriakBaliabideakBerriakBitxikeriakElkartasunakEnbata zikina @euGai BereziaGomitak MintzoIkus PuntuakIrakurleen XokoaIritziaKlixkaKronikakKulturaLiburuakMarrazkiaPikutaratPrentsa AgiriakPresoakTartaroTartaro harritu daTartatweetUlertuZinea

Eta gero hau!

Gainekotx Klixkaby Gainekotx Klixka1
Aspaldikoa da hastapena! Duela hogeita hamabost urte lagun batekin izan ginen Kortsikan oporretan. Ugartearen edertasunaz gain, herritarrekin nahi ginuen kurutzatu...
Pentsatzen ginuen hizkuntza egoera berdina izanez, baginuela zer partika, zer aipa Kortsikar jendearekin. Ez ginen gutti harritu hango abertzale zonbaitekin mintzatu eta, ohartu ginelarik ez ginela batere ikusmolde eta estrategia beretan. Guk pentsatzen ginuen gure eskolak sortu behar ginituela, berehala gure gisarat, hots gauzak eskuetan hartu behar ginituela hizkuntza bizirik atxikitzeko. Haiek aldiz honela zioten: «Guk politikoki poderea hartuko dugu eta gero hizkuntza inposatuko...» (...)

«Denok ala iñor ez…»

Gainekotx Klixkaby Gainekotx Klixka
Urte berri on! Hara zer errepikatzen eta sinesten dugun urtarril guziz guretako, gure ingurukoendako eta denendako azkenean!
Nahiz bakotxa gure xilkotik hurbil egon gehienetan, ohartzen gira auzoa ez bada ongi, guhaur ere ez girela luzaz ongi izaiten ahal... Nahiz begiak hesten badakigun, noizbait bestearen gaizki izaiteak hunkitzen gaitu. Murruak eraikirik ere bestearen oihua, usaina entzuten eta senditzen dugu. (...)

Zer dela, zer dela?

Gainekotx Klixkaby Gainekotx Klixka1
Aspaldi, herri batean batzuek gostukoa ez zuten zerbait gertatzen zelarik (usu harreman edo morala istorio) gauaz jujatua zenaren etxe ondoan «tutak edo galarrotsak» joiten ziren. Arrabots ainitz egiten zen eta akusazioak lerrokatzen forma hau erabiliz: «Zer dela, zer dela?, Etxelarreko Pettan gauaz auzoan ibiltzen dela...»
Aurten fruituak trumilka badirelako, nere sukaldean erreximenta egiten ari nintzala, galarrots horiek jin zaizkit gogora eta hara zer entzuten nuen nere baitan... (...)

Tresna ala jendea?

Gainekotx Klixkaby Gainekotx Klixka
Beste askotan eta askok bezala nere erosketak egin ditut herriko supermerkatuan goiz huntan. Ohartua nintzan aitzineko aldietan, langileak bazirela kesen arraberritzen ari. Ez zela urguluz egin nuen nere baitan, kesazainek usu arazoak zituztelako tresna zaharkitu batzuekin eta ardura beha egoiten baiginen.
Egun, nere zakua beterik hurbildu naiz kesetara eta beha egoiteko plantatua nintzela, huna nun saltegiko langile batek erraiten didan... (...)

Nunbait sortu izana

Gainekotx Klixkaby Gainekotx Klixka
"Burasoak ez dira hautatzen, Familia ez da hautatzen, Ez eta ere, Manillako espaloiak, Pariseko edo Algerkoak, Ibiltzen ikasteko., Nunbait sortu izana,, Sortu denarentzat, Beti halabeharra da"...
Huna Maxime Leforestier-k, duela urte parrasta bat atera zuen kantua. Egun entzun dut irratian eta berriz ere itzulipurdikatu nau. Testo hunek sartze ainitz baditu. Nik, kantu horren hitzak erabiltzen ditut, norbaiti Euskaldunak atzerakoiak edo zokokerietan ari girela entzuten diodalarik.(...)

Konektatuak bai… bainan zeri?

Gainekotx Klixkaby Gainekotx Klixka
Berriki, nere usaiako igerialdia bukaturik, aldageletan nintzala, andere gazte bat sartu zen bi haurrekin: batek bost urte inguru zituen eta besteak gehienez bi (oraino xatarra ipurdian zuen hasteko). Itxura guzien arabera, zaharrenak igeri kurtsoak hartu behar zituen eta frango tinko zabiltzan tenorearekin.
Amak haur ttipiena altxatu zuen banka gainera eta bere sakelako telefonoa eman zion. Haurra berehala joko zerbaitetan hasi zen arazorik gabe, usatua zela ageri zuen. Anartean amak bestea lagundu zuen buluzten eta urera joaiteko beztitzen. Hara adibide horren ondotik ukan gogoetak... (...)

Kultura

Gainekotx Klixkaby Gainekotx Klixka1
Zertako balio du kulturak? Hobeki bizitzen laguntzeko, memento goxo eta eder batzuetan murgiltzeko bakarrik, egunerokotik ihes egiteko, edo ere biziaren zailtasuna beste molde batez erraiteko, besteak bizi duenaz jabetzeko... Eta zer erran herritarrak elkartzeko estakurua bilakatzen delarik? Zinez orai, sekulan baino gehiago horren beharra dugu.
Eta denbora hauetan hainbeste arrengura sortzen duen enpleguari ere erantzuten dio: lanbide ainitz sortzen du kulturak. Beraz, zergatik hain gutti aipatzen da hauteskunde garaietan? (...)