16/12/2025

Etiketa: Euskara

Artikuluak

Urak eginen du bide

Enbataby Enbata
BIDEOA - Azken bi hamarkadetako iraultza digitalak berarekin ekarri du gure bizitzetan pantailek duten pisua handitzea eta ikus-entzunezkoen eskaintza biderkatzea, eta horrek, kontsumo-ohituren goitik beherako aldaketa ere ekarri du: sare sozialetan, interneten eta plataformetan ikusi, elkarbanatu, eta sortzen ditugu ikus-entzunezko edukiak.
Baina zein hizkuntzatan iristen zaizkigu eduki horiek? Ba al du eraginik euskararen normalizazio prozesuan? Hainbat adituren iritzi eta ikus-entzunezko munduko aurpegi ezagunen esperientzien eskutik, euskarak pantailetan bizi dituen erronkak ezagutuko ditugu lan honetan. Kanaldudek zabaldu duen dokumentala hau, Argia.eus-etik eskuratua. (...)

Haurtzaroan euskararen eskaintza bermatzeko bidea

Tribune Libreby Tribune Libre
Leire Bidart eta Maider Negueloua - 2026ko hauteskundeei begira, zutabe bat ireki du Enbatak. Plantan emanak izanen diren zerrenda abertzaleen hautagaiei ideia kutxa bat eskaini nahi die, beren programak Herriko Etxeen eskumeneko sail ezberdinetan eraikitzeko.
Hilabete honetan, Leire Bidartek (Ttinka haurtzaindegiko zuzendari eta Konkolotx elkarteko idazkariak) eta Maider Neguelouak (Konkolotx elkarteko koordinatzaileak) lehen haurtzarotik euskara bermatzeko bideak zehazten dizkigute. (...)

Ez naiz optimista!

Eneko Gorriby Eneko Gorri
Argia.eus-etik - Berriki, Axut kolektibo bikainak antolatzen zuen mahai inguru batean parte hartzeko aukera izan dut. Larrialdiaren diagnostikoa: eta orain zer? zuen izenburua. Bi orduko solasaldi irekia. Xumea. Goxoa. Lagunartekoa. Hortik ateratzean, bere artikulua fintzeko, kazetari batek galdera batzuk luzatu zizkigun banan-banan hizlarioi. Ximuni [Fuchs] lehena. Idurre [Eskisabel] ondotik. Amagoia [Gurrutxaga] segitzeko. Eta niri bukatzeko (ez zidan eskapatzeko denborarik utzi).
Grabagailua piztu, nire aurpegira hurbildu eta galdera luzatu: “Beraz, Eneko, zu optimista zara. Zein ideia ateratzen duzu gaurko mahai-ingurutik?”. Optimista ni? Azken hilabeteetako eztabaidetan, dikotomia batzuek akitzen naute. Optimista vs pesimista. Idealista vs errealista. Kartsua vs zinikoa. Fidakorra vs fidagaitza. Eraikitzailea vs suntsitzailea. Positiboa vs negatiboa. Eskerduna vs frustratua. Sortzailea vs konformista. Baikorra vs ezkorra. Bata ala bestea. Tokirik ez konplexutasunarentzat. (...)

Mugalur : faire territoire au-delà des frontières

Gogoetaby Gogoeta
Mugalur est un projet porté par le Conseil de Développement du Pays Basque en partenariat avec l’association navarraise Cederna-Garalur et Euskal Herriko Unibertsitatea (UPV-EHU). Financé par l’Eurorégion Nouvelle-Aquitaine, Euskadi, Navarre, il a débuté en 2023. Son objectif principal : créer des espaces d’échanges et de dialogue sur la frontière en rassemblant artistes, chercheur·es et habitant·es.
Elena Casiriain, anthropologue et coordinatrice de Mugalur, répond aux questions d'Enbata. (...)

Azaroak 11

Tribune Libreby Tribune Libre
Ekhi Gorostiaga Hirigoien eta Iztebe Oihenart Etxart - Urtero azaroaren 11n, Ipar Euskal Herrian pesta eguna da. Lehen gerla mundialeko armistizioaren omenez Frantziar estatuak inposatzen digun pesta eguna. Hori dela eta, Uztailak 14 kolektiboaren izenean, egun hori bere kontextu eta koadroan kokatzea dagokigu, egun honek, bikain irudikatzen dituelako Euskal Herriak pairatzen dituen zapalkuntza nazionala zein soziala. (...)
Ondorioz, Frantziar estatuak azaroak 11ren kari inposatzen duen pesta eguna azkarki salatzen dugu U14 kolektibotik. Hortarako, hau da, gerlaren erabilpen inperialista eta asimilatzailea erauzteko, azaroaren 11n, atsaldeko 5tan, Azkaineko plazara deia luzatzen dizuegu. Frantziak erahil zituen eskaldunen omenez, eta sarraski hauen arduradunei aurre egiteko, Azkainen elkar ikusten dugu. (...)

Pastorale et religion

Jean-Louis Davantby Jean-Louis Davant
La pastorale basque originaire de la Soule symbolise la lutte éternelle de Bien et du Mal, notions religieuses, concrètement judéo-chrétiennes et musulmanes. Ce théâtre est d’origine catholique. Tout le rappelle ; son langage, sa structure, sa symbolique, les thèmes traités et leur traitement, et d'abord l'organisation de la scène avec ses trois portes d'étoffe : à la droite du public la porte rouge qui symbolise le feu de l'enfer, à sa gauche la porte bleue couleur du ciel, au centre la porte blanche qui rappelle la pureté.
Les champions du Bien passent par la porte bleue, ceux du Mal par la rouge, les anges et les personnages religieux par le centre blanc, chacun portant dans sa tenue la couleur de son camp. D’où les noms traditionnels des deux camps opposés : Chrétiens contre Turcs. Les anges, les satans et le clergé interviennent dans la pièce, les déambulations des acteurs reproduisent les processions autour de l'autel, les versets des dialogues sont psalmodiés sur un air grégorien... (...)