08/11/2025

Egilea: Tribune Libre

ArtikuluakAzken BerriakBaliabideakBerriakBitxikeriakElkartasunakEnbata zikina @euGai BereziaGomitak MintzoIkus PuntuakIrakurleen XokoaIritziaKlixkaKronikakKulturaLiburuakMarrazkiaPikutaratPrentsa AgiriakPresoakTartaroTartaro harritu daTartatweetUlertuZinea

Pour Que Vivent Nos Langues : “modifier l’article 2 de la Constitution française et d’adopter une loi linguistique globale”

Tribune Libreby Tribune Libre0
Né en 2019 pour dénoncer les conséquences délétères de la réforme du lycée mise en place par l’ancien ministre de l’Éducation nationale Jean-Michel Blanquer, le collectif Pour Que Vivent Nos Langues regroupait des associations de défense des langues dites «régionales». Il est officiellement devenu une association loi 1901, à l’occasion de l’Assemblée Générale constitutive qui s’est tenue à Bayonne le 25 octobre dernier. Cette assemblée générale intervient à un moment où le soutien du public aux “langues régionales” n’a jamais été aussi élevé, un sondage IFOP de juillet 2025 (pages 22 à 28) montre que 77% des Françaises et Français sont favorables à leur reconnaissance officielle (+5% en 10 ans). (...)
Pour Que Vivent Nos Langues réaffirme le besoin de modifier l’article 2 de la Constitution française et d’adopter une loi linguistique globale. En effet, nos langues ne bénéficiant actuellement pas, dans les territoires où elles sont historiquement parlées d’un statut de coofficialité, leur transmission et leur usage restent marginaux et, de fait, leurs locuteur.rices sont relégués au rang de citoyen.nes de seconde zone. (...)

Elebakartasun funtzionala

Tribune Libreby Tribune Libre1
Patxi Saez Beloki - Hil hurren dago elebakartasun funtzionalik ez duen hizkuntza oro. Hain zuzen ere, inperialismo linguistikoak horixe izaten du jomuga nagusia: ahulezi egoeran dagoen hizkuntzak ez dezala aukerarik txikiena ere izan elebakartasun funtzionalean bizitzeko. 
Inperialismo linguistikoak hizkuntza gutxituari erasotzeko eta hura suntsiarazteko bidean, beti elebitasuna bihurtzen du lege eta, bereziki, elebitasun simetrikoa ezartzen du jarraibide aldaezin eta bazterrezin. (...)

Rodages

Tribune Libreby Tribune Libre
Hartzea Lopez Arana (membre d’Ostia) - Le 10 octobre, nous nous sommes retrouvé.es sur les terres de Marienia pour semer du blé panifiable et clôturer la parcelle, à l’aide de deux tracteurs et sous le regard d’une demi douzaine de gendarmes. L’occupation entamée en mai dernier se poursuit, malgré les recours juridiques quasi épuisés, une tentative de déblocage politique avortée à l’agglo, des militant.es poursuivi.es en justice...
Que reste-il d’autre pour sauver ces terres de l’artificialisation ? Sans doute un changement de majorité municipale à Kanbo, disposée à modifier le PLU. En attendant, les chantiers agricoles participatifs sur le terrain font obstacle à la bonne marche des affairistes. On se doit donc de renforcer ce type d’initiatives.

Desobedientzia zibila ez da delitua!

Tribune Libreby Tribune Libre1
AROZTEGIKO ELKARTASUN KOMITEA - Joan den ortziralean Nafarroako Auzitegiak publiko egin zuen gure kontrako epaia, gaurko deialdian honi buruzko balorazioa zuekin partekatuko dugu. Epaiak argi-ilun aunitz ditu. (...) Ez da bidezkoa makro proiektu espekulatzaileak inposatzen dituztenek,ehunka urteko zuhaitzak botatzen dituztenek, errekak eta bazterrak hondatzen dituztenek, inolako ondoriorik jaso ez eta guk, momentu batez sarraskia geldiarazi izanagatik, zigorrak pairatu behar izatea. (...)
Herri bezala erakutsi dugu badugula ospatzeko hamaika arrazoi: erresistentziaren indarra, auzolanaren balioa, eta gure lurra defenditzearen zilegitasuna. Marea horia indartsu agertu da otsoaren hortz zorrotzen aitzinean. Aroztegiko borroka ez da soilik tokiko auzia, gure etorkizuna eta gure herriaren erabakitze eskubidea jokoan dago. (...)

2025ean, euskararen gosea beti hor

Tribune Libreby Tribune Libre2
Euskal Konfederazioa - 2025eko agorrilaren 25ean, IFOP frantses zundaketa egiturak Régions et Peuples Solidaires alderdiak manatutako inkestaren emaitzak plazaratu ditu, eta harridurarik gabe euskararen alde urratsak aitzina emateko nahikeria biziki gora da, bai Frantzian, bai Ipar Euskal Herrian.
2025an inoiz baino gehiago, euskararen aldeko hizkuntza politikaren garapenean oztopoak ezartzen dituztenak, euskararen irakaskuntzaren eskaintza eskolen %70era mugatzen dutenak, euskarazko aisialdi edo haurtzaindegiak laguntzen ez dituztenak… Gutxiengo batentzat ari dira. (...)

1,7 milioi ahots ozen Duplomb legearen kontra!

Tribune Libreby Tribune Libre1
Biharko Lurraren Elkarteak parte hartzen duen Civam sareko Iritzia - 1,7 milio ahots ozen entzun dira Duplomb legearen kontra: oihu horren muinean osasuna, ekologia, demokrazia eta janari beregaintasuna dira.
Ez da laborantzaren "kontra" doan mugimendua. Alderantziz, haren defentsarik handiena da. Hamar egun barne, milioi hiritarrez goitik Duplomb legearen kontrako petizioa izenpetu dute Frantzian; demokrazia parlamentario horren historian aurrrekaririk ez duen dinamika da. Mezua ezin argiagoa da: lege horrek ez die laborari munduko menturei erantzuten, ez eta ere gizartearen beharrei. Zaharkitua den laborantza eredu bat indartzen du, ekosistemak funditzen ditu eta desberdinatsunak emendatzen ditu. (...)

Geldi euskara zapaltzea!

Tribune Libreby Tribune Libre
Euskal Herrian Euskaraz - Euskara larrialdian da, eta ongi izatera pasatzeko, euskararen aldeko hizkuntza politikan jauziak egin behar dira.
Euskara zapaldua dela salatzeko eta erakunde sozial, kultural, ekonomiko eta politiko guziek beren hizkuntza politiketan euskararen alde jauziak egin ditzatela eskatzeko, uztailaren 20an, igandez, goizeko hamaiketan, Maulen (Ondarearen Etxe aitzinean), Donapaleun (Herriko Etxe aitzinean) eta Baionan (Euskal Museo aitzinean) elgarretaratzeak egingo ditugu eta Jauziak dantzatuko ditugu. Jauzi horien artean bat berezia izango da, Zazpi Jauziak, kantatuz dantzatuko dugulako. (...)

Dantzatzen duen lurra ez da nehoiz hilko

Tribune Libreby Tribune Libre
EHZ FESTIBALA - Milaka lagun hurbildu dira Euskal Herria Zuzenean festibaleko 29.ediziora. Arberatzen bigarren aldiz pausatu da festibala eta hiru egunez milaka festibalari elkartu dira Arberatzeko plaza eta pentzea betez. Herri aldaketa iaz gauzatu zen heinean, teknikoki pikoan agertu da aurten festibala. Belaunaldiz belaunaldi transmitituriko tresna kulturala eragina duen seinalea erakusten du aurtengo aldi aberatsak ere. Euskal Herriko eta kanpoko taldeak elkartuz zein lurralde desberdinetako festibalariak batuz, Euskal Herria Zuzenean festibalak emaitza ona eta emankorra ematen segitzen du.
Aurtengo bero bortitza desagertu artean, heldu den urtean, EHZren 30. urteurrena ospatuko dugu, 1996an Arrosan hasi zikloa ez baita sekulan isildu ezta hil ere. Arberatzen gira gaur egun, kultura folklorismotik eta azalkeriatik haratagoa dela aldarrikatuz. (...)