Luhusoko auzia:Errugabetzea, Euskal Herrian behin betiko orrialde berri bat irekitzeko!

Béatrice Molle-Haran eta Txetx Etcheverry, Parisko auzitegi korrekzionalera deituak dira 2024ko apirilaren 2 eta 3an, «armak, munizioak eta lehergaiak erabili, eraman eta atxikitzeagatik, ETA erakunde terroristarekin harremanetan ».

Leporatuak zaizkien gertakariak 2016ko abenduaren 16koak dira eta alta « bake artisau » gisa izendatuak izan dira.

Egun hartan, beste pertsona batzuekin batera, horietan Michel Tubiana Giza Eskubideen Ligako ohorezko presidentea ; Michel Berhocoirigoin, Confédération Paysanne sindikatuko idazkari nagusi ohia eta Euskal Herriko laborantza ganbera alternatiboko presidentea ; Michel Bergouignan, Irulegi arnogintza kooperatibako zuzendari ohia ; hiruak gaur egun zenduak ; Béatrice-ek eta Txetx-ek, ETA erakundearen armategitik zetozen hamar bat arma eta lehergailu kutxa indargabetzeko opaerazioan parte hartu zuten Luhusoko herrian.

Bake artisauak

Atxilotuak eta atxiloaldian atxikiak izan ziren ekintza hau euskal gizartearen eta sentsibilitate politiko orotako ordezkaritza politikoaren gehiengoak txalotu eta sustengatu zuen Cette action, qui leur valut d’être arrêtés et placés en garde-à-vue antiterroriste fut applaudie et soutenue par la majorité de la société basque et de ses représentants de toutes sensibilités politiques.

Honela, Euskal Herriko eta kanpoko jendarte zibileko pertsonalitate horiek, beren engaiamendu ez-bortitzagatik ezagunak zirenak, ETAk 5 urte lehenago hartu zuen borroka armatua behin betiko uzteko erabakia laguntzeko eskatu zuten, Parisen eta Madrilen iniziatiba eskasari erantzunez. Bi estatuek errepresioaren bidean segitzen zuten, sakabanaketa eta salbuespen politikak aplikatuz euskal presoen kontra, eta armategia modu ordenatu eta segurrean deuseztatzea eragotziz ETA erakundeari.

Luhusoko ekimenak armategiaren desegitea abiatzea zuen helburu, autoritateek azken 5 urteetan erakutsi zuten inertziari bukaera emateko. Beste ehundaka Bake artisauk hartu zuten erreleboa 2017ko apirilaren 8an. 20 000 pertsona bildu ziren Baionan armagabetze egunarentzat, zeinetan, erakundeak euskal gizartearen esku utzi ondoan ardura hori, ETAren armategia neutralizatu zen.

Lehen aldiz, euskal presoen gaiaren inguruan lan espazio ofizial bat sortu zen Frantziako gobernuaren eta Bake artisauen artean, esperantza sortu zuena eta espetxeratze baldintzen inguruan lehen urratsak ahalbidetu zituena.

2018ko maiatzaren 3an, ETA erakundeak bere desegitearen berri eman zuen ofizialki.

Aitzinera begira

Denen iduriz, Luhusok 5 urteko immobilismo arriskutsuari bukera eman dio, denbora Denborari bultzada bat eman dio eta Euskal Herriarentzat perspektiba berriak eraikitzeko aitzindari izan da. Asko gelditzen da egiteko bake oso eta iraunkor batentzat, errebantxarako asmorik gabe, izan biktima guztiei zor zaien ezagupenean, oraindik preso diren pertsona guztietan, iheslarietan edo memoriari zor diogunean.

Horregatik, guk, izenpetzaileok, ezin dugu ulertu Béatrice Molle-Haran eta Txetx Etcheverry epaitegi baten aitzinera igortzea, Euskal Herrian bake gehiagorako eta berriz adiskidetzeko gelditzen den bidearen kontrako zentzuan bait doa.

Errugabetze argi eta sinplea eskatzen dugu. Euskal Herriak denbora luzeegian ezagutu duen konfrontazio armatu baten ondorioak elkarrekin konpontzeko seinale bezala, eta bere Historiaren orri berri bat irekitzeko borondate bateratu bat bezala ulertuko litzateke.

Lehen izenpetzaileak

Aieteko nazioarteko deklarazioaz geroztik engaiatutako pertsonalitateak

Berthie Ahern	Irlandako lehen ministro ohia, Aieteko eta Arnagako Nazioarteko Adierazpenen sinatzailea
Gerry Adams	Sinn Feineko presidente ohia eta Aieteko eta Arnagako Nazioarteko Adierazpenen sinatzailea
Michel Camdessus	NDF Nazioarteko Diru Funtsen zuzendari ohia eta Frantziako Bankuko gobernadore ohia. Arnagako Nazioarteko adierazpenaren sinatzailea
Cuauhtemoc Cardenas Solorzano	Mexikoko Barruti Federaleko Gobernu burua eta Arnagako Nazioarteko Adierazpenaren sinatzailea
Ronnie Kasrils	Hegoafrikako Defentsa eta Inteligentzia ministro ohia eta Nazioarteko Egiaztapen Batzordeko kidea
Brian Currin	Hegoafrikako abokatua eta ICGko kide ohia
Harold Good	Irlandes artzaina, nazioarteko ikuskatzailea armagabetze egunean

Bakegintzan engaiatuak diren fundazio eta ONGak

Véronique Dudouet	Gatazken konponbidean aditua
Jonathan Cohen	Concilation Resources-eko zuzendaria
Teresa Dumasy	Gatazken konponbidean aditua, Conciliation Resources-eko ikerketa, aholkularitza eta politika arloko zuzendaria
Patrick Baudouin	Frantziako Giza Eskubideen Ligako lehendakarikidea
Marie-Christine Vergiat	Giza eskubideen ligako presidente ordezkoa
Henri Leclerc	Giza eskubideen ligako ohorezko presidentea
Anaiz Funosas	Bake Bideako lehendakarikidea
Jean Daniel Elichiry	Bake Bideako lehendakarikidea eta Bakegileen bozeramailea
Anne-Marie Michaud	CDDHPB-ko lehendakaria

Ministro ohiak

Corinne Lepage	Ministro ohia, eurodiputatu ohia, abokatua
Alain Lamassoure	Ministro ohia, eurodiputatu ohia
Christiane Taubira	Justizia ministro ohia (2012-2016) – Parlamentuko ohorezko kidea
Emmanuelle Cosse	Lurralde kontseilaria, etxebizitzaren ministro ohia
Cécile Duflot	Lurraldeen berdintasunaren eta etxebizitzaren ministro ohia, Oxfameko zuzendari orokorra
Matthias Fekl	Barne ministro ohia ETA erakundearen armagabetze egunean
Delphine Batho	Ekologia ministro ohia, Deux-Sèvres-eko diputatua

Parlamentari eta ordezkari politikoak

Olivier Faure	Alderdi Sozialistako lehen idazkaria , Seine et Marne-eko diputatua
Raphaël Glucksmann	Place Publique-eko eurodiputatua
Marie Toussaint	Eurodiputatu ekologista, jurista, Notre affaire à tous-en sortzailea
André Chassaigne	Alderdi komunistako diputatua, GDR parlamentuko taldeko lehendakaria
François Ruffin	Somme-eko diputatua (FI)
Clémentine Autain	Seine-Saint-Denis-ko diputatua (FI)
Philippe Poutou	NPA alderdiko hautetsia Bordeleko herriko kontseiluan, lehendakari hauteskundeetarako hautagai ohia
José Bové	Confédération Paysanne eta Via Campesinako bozeramaile ohia, eurodiputatu ohia

Antolakundeak

Benoit Teste	FSU-ko Idazkari orokorra
Murielle Guilbert	Solidaires-eko ko-idazkaria
Laurence Marandola	Confédération Paysanne-eko bozeramailea

Jendarte zibileko pertsonalitateak

Jean Marie Burguburu	Abokatua Pariseko kolegioan, dekano ohia
Philippe Texier	Epaile ohia
Serge Portelli	Abokatua, epaile ohia
Jean-Pierre Mignard	Abokatua
Marie Darrieussecq	Idazlea
Florence Delay	Frantses akademiakoa, idazlea
François Dufour	Confédération Paysanne-eko bozeramaile ohia eta Basse-Normadie lurraldeko lehendakari orde ohia
Annick Coupé	Solidaires-eko bozeramaile ohia eta ATTAC-eko idazkari nagusia
Edgar Morin	Filosofoa
Susan George	Idazlea
Sorj Chalandon	Idazlea
Thomas Bidegain	Zinema gidoilaria eta errealizadorea
Hervé Di Rosa	Artista, margolaria
Marie France Etchegoin	Idazlea eta kazetaria
Edwy Plenel	Kazetaria
Jon Palais	Alternatiba eta ANV-COP21-eko sortzaileetarikoa

Jendarte zibileko pertsonalitateak

Frédérique Espagnac	Pirinio Atlantikoetako (PS) senataria
Denise Saint-Pé	Pirinio Atlantikoetako senataria (Modem)
Max Brisson	Pirinio Atlantikoetako senataria (LR)
Vincent Bru	Pirinio Atlantikoetako 6. hautesbarrutiko gehiengoko diputatua
Florence Lasserre	Pirinio Atlantikoetako 5. hautesbarrutiko diputatua (Modem)
Inaki Echaniz	Pireneo Atlantikoko diputatua (PS) eta Frantzia-Espaina talde parlamentarioko lehendakari ordea
Alain Rousset	Akitania Berria lurraldeko Lehendakaria (PS)
Jean-Jacques Lasserre	Pirinio Atlantikoetako Departamenduko Kontseiluko Lehendakaria (Modem)
Jean-René Etchegaray	Euskal Hirigune Elkargoko Lehendakaria eta Baionako auzapeza (Renaissance)
Daniel Olçomendy	Auzapezen Biltzarreko Lehendakaria, Euskal Hirigune Elkargoko Lehendakari ordea, Izura-Asmeko auzapeza (EHBAI)
Renée Carrique	Euskal Hirigune Elkargoko lehen lehendakari ordea eta Idauze Mendiko auzapeza
Kotte Ecenarro	Hendaiako auzapeza (PS) eta Euskal Hirigune Elkargoko lehendakari ordea
Maider Arosteguy	Biarritzeko auzapea (LR) eta Euskal Hirigune Elkargoko lehendakari ordea
Alain Iriart	Hiriburuko auzapeza (EHBai), Euskal Hirigune Elkargoko Errobi Aturri poloko arduraduna
Peio Etxeleku	EAJ-ko Ipar Buru Batzarreko Presidentea, Euskal Hirigune elkargoan Errobi Lurraldeko Arduraduna
Sophie Bussière	EELV-ekologisten bozeramailea
Emilie Dutoya	Akitania Berria eskualdeko kontseilaria – Ziburuko axuanta

Jendarte zibileko antolakunde eta pertsonalitateak

André Garreta	Ipar Euskal Herriko merkataritza eta industria ganberako lehendakaria
Paxkal Indo	Euskal Herriko Garapen kontseiluko lehendakaria
Martine Bouchet	Euskal Herriko Garapen kontseiluko lehendakari ordea, idazlea
Argitxu Dufau	LABeko idazkari orokorra
Barth Mottay	FSU
Mercedes Graciet	CFDT Pays Basque sindikatuko idazkari orokorra
Gabi Mouesca	Emmaüs Baudonne etxaldearen sortzailea eta zuzendaria
Maryse Cachenaut	Laboraria
Xebax Christy	Aldako lehendakarikidea – alokatzaileen elkartea
Marie Cosnay	Idazlea
Mehdi Ouraoui	Idazlea
Jurgi Ekiza	Kantaria
Batiste Ducassou	Pilotari

Euskal Autonomia Erkidegoko eta Nafarroako foru Erkidegoko ordezkari politiko eta antolakunde eta jendarte zibileko pertsonalitateak

Carlos Garaikoetxea Urriza	Euskal Autonomia Erkidegoko Lehendakari ohia 1980-1985
Juan José Ibarretxe	Euskal Autonomia Erkidegoko Lehendakari ohia 1999-2009
Ainhoa Aznarez Igarza	Nafarroako Foru Erkidegoko Parlamentuko lehendakari ohia 2015-2019 (Podemos)
Andoni Ortuzar	Euskadi Buru Batzarreko presidentea
Joseba Egibar Artola	EAJko bozeramailea Legebiltzarrean
Blanca Regulez	Nafarroako Foru Erkidegoko Parlamentuko EAJren legebiltzarkidea
Arnaldo Otegi Mondragon	EH Bilduko Koordinatzaile Orokorra
Laura Aznal Sagasti	EH Bilduko bozeramailea Nafarroako Foru Erkidegoko Parlamentuan
Isabel Aranburu	Nafarroako Foru Erkidegoko Parlamentuko legebiltzarkidea (Geroa Bai)
Rufi Etxeberria Arbelaiz	Sortuko kidea
Mitxel Lakuntza	ELAko idazkari nagusia
Garbine Aranburu	LABeko koordinatzaile orokorra
Nagore Iturrioz	STEILASeko bozeramailea
Unzalu Salterain	Etxalderen koordinatzaile arduraduna
Joseba Azkarraga Rodero	Sareko bozeramalea, Eusko Jaularitzako Justizia, lan eta gizarte asegurantza sailburua  (2001-2009)
Gorka Garcia	Etxerateko bozeramailea
Agus Hernan	Giza eskubideen aldeko aktibista
Paul Rios	Bakearen aldeko aktibista
Fernando Armendariz	Gizarte eta giza eskubideen aldeko aktibista
Jule Goikoetxea Mentxaka	Filosofo politikoa
Elene Lopetegi olea	Euskal Herriko Bilgune feministako ordezkaria
Mirentxu Purroy	Kazetaria eta zinegilea
Fermin Muguruza	Zinemagilea eta musikaria
Maialen Lujambio	Bertsolaria
Jon Maia	Bertsolaria