Bitxi da. Apirilaren 8an kexu zirenak ziren ETA beti armarik gabe ikusi nahi zutenak. Haiek ospatu beharko zuketen ETA behin betiko bukatu dela, armak utzi dituela, ez dela gehiago erakunde armatu bat… Funtsean, PPkoek eta PSOEkoek berek hastapenetik bazekiten gertatu beharrekoa 2011ko urriaren 20an gertatu zela, eta orduz geroztik erretorika hutsa egin dutela, beti azpimarratzeko Euskal Herrian ez dagoela gatazkarik. Beraz luzapenetan dabiltza beti.
Bost urte baino gehiago iragan dute erraten armak itzuli behar zirela, armak itzultzea bera ahal bezainbat trabatuz.
ETAren armagabetzea den bezalakoa izan da, Espainiako Gobernuak beste posibilitaterik ez duelako utzi. Deus ez du negoziatu nahi izan Espainiak (ez eta ere Frantziak, nahiz eta armagabetzea egiten utzi, azkenean), eta horregatik aldebakarrekoa izan zen borroka armatua uztea eta, azkenik, armagabetzea.
Gatazka bat ezin da sanoki konpondu beste aldea umiliatuz, zioen Arnaldo Otegik. PPko eta PSOEko arduradunek hori dute nahi. Patxi Lopez PSOEkoak dio “demokraziaren garaipena” izan dela. Alabaina, demokratikoa baita alderdiak legez kanpo uztea, egunkariak ixtea, gerra zikina egitea, jendea torturatzea… Munduaren eta gizartearen bilakaerak izan du eragina ETAren ahulezian eta erabakian, Espainiaren eta Frantziaren politikak baino gehiago. Javier Maroto PPko arduradunak dio ez dela “gerrarik egon” ez direla “bi fakzio” izan, baizik eta “erailtzen zuen talde bat”. Eta hor sartzen da espainolisten tema “errelatoaren” edo kontakizunaren inguruan.
Ez da posible izanen kontakizun adostu batera heltzea, batzuek ukatu nahi baitute Euskal Herria herri zapaldu bat dela, estatuen suntsipen politika jasan duena mendez mende, eta beste batzuek diotelako hori dela gatazka ulertzeko giltza nagusia. ETA ez zen sortuko Euskal Herria ez balitz estatu indarkeriaren menpe bizi.
Alkoholismoa, droga menpekotasuna, bulimia edo anorexiaren gibelean arazo sakonak dauden bezala, indarkeria agertzen denean ere, badaude erro sakonak. Erro horiek ukatzearekin batera, errepresioa izan da suari olioa botatzea.
Espainiaren politikak urte luzetan lagundu du ETAren indarberritzea: atxiloketa eta tortura kasu bakoitzak, presoak ehunka kilometrotan atxikitzeak, poliziaren hilketek edo karrikako errepresioak jende gehiago oldartzea eragin zuen.
Horrek ez du kentzen, bistan denez, ETAren beraren erantzukizuna, borroka armatuaren luzapenean eta hartutako bide makurretan.
Baina mina alde bakarrekoa izan dela baieztatzea herri honi gezurra erratea eta kalte handia egitea da. Horregatik, minaren aitortza, borroka armatua uztea eta armagabetzea ez bezala, ezin da aldebakarrekoa izan.
Mina alde bakarrekoa izan dela baieztatzea
herri honi gezurra erratea
eta kalte handia egitea da.
Ehunka dira ETAren garaiko gatazka horretan hil direnak Espainiako indar armatuen eskutik. Milaka dira torturatuak eta atxilotuak.
Baina noiz hasten da indarkeria zikloaren kontaketa? Zenbat sufritu du Euskal Herriak Frantziaren eta Espainiarengatik? 15.000 euskaldun fusilatu zituzten 36ko gerran, beste 3.000 lagun hurbil hil zituzten bonbardaketetan, beste 6.000tik gora hil ziren gudu-zelaietan. 150.000 lagun exiliatu ziren.
Baina joan gaitezke denboran gibelera ere, lehen eta bigarren gerla karlistetara.
ETA desagerturik, segituko dugu beste zenbait denboraz ETAz mintzatzen, baina perspektiba historikotik begiratzen hasiko garenean, XXI. mendetik begiratuko diogunean iragan berri den mendeari, eragindako mina beste begi batzuekin ikusiko dugu. Hain segur, horregatik ere ez zaio komeni Espainiari ETA desegitea, balio diolako bere krimenak isilpean atxikitzeko.
One thought on “Minaren aitortza”
Comments are closed.