by (Gaineko bideoan,59. minutatik goiti Ipar Euskal Herriko gizartearen eta ekonomiaren egoeraz zein etorkizuneko erronkez jardun du Imanol Esnaola Gaindegiako koordinatzaileak, 2015ean ETB1eko Azpimarra saioan eginiko lehen agerraldian)
Gaindegiaren azken lan honek argi uzten Ipar Euskal Herriak erronka handiak dituela aurrez aurre, eta bertan gero eta erakunde gehiago ari direla etorkizunera begira ezartzen Baionako Merkataritza Ganbera, Euskal Herriko Laborantza Ganbera, Bizi! mugimendua… Hasteko, Ipar EHko enpleguaren bilakaera Hego EHkoa baino egonkorragoa izan arren krisialdi garai honetan, langabezia datuak bereziki kezkagarriak dira azkenaldian. Esaterako, 2014ko azaroan 17.050 langabe zeuden erregistratuta Baionako bulegoan; azken hogei urteotako zifrarik handiena da hori, eta 2013ko hilabete berekoa baino %5,8 handiagoa.
Baionako Merkataritza Ganberak 2014ko lehen sei hilekoari dagokionez argitaratutako txosteneko datuek ere ematen dute zer pentsa: Ipar EHko langabe erregistratuen artean, %41,7ak urtebete baino gehiago darama lan bila; Frantziako estatutik RSA diru laguntza jasotzen duen ipar euskal herritarren kopuruak %5,2 egin du gora urtebeteren buruan (8.396 dira); eta gaur egun egiten den lan eskaintzen erdia baino gehiago sei hilabete baino gutxiagorako da. Arazo horiek guztiek Ipar Euskal Herriko ekonomiaren ezaugarriekin dute zerikusia.
Frantziako estatuak turismo gune izatera bideratu du Lapurdiko kostaldea, aldi berean barnealdeari etorkizunerako alternatiba errealik planteatu gabe. Hori horrela, industriaren pisua txikituz doa, zerbitzuen sektorea hegemoniko bihurtzearekin batera. Izan ere, bost enplegutik ia lau dira zerbitzuen sektorekoak (zerbitzuak, merkataritza eta turismoa) gaur egun Ipar Euskal Herrian. Gainera, ekonomiaren polarizazioa gero eta handiagoa da.
Adibide bat jartzearren, 2008tik 2013ra, batez beste %34,52 hazi da enpresen kopurua Ipar Euskal Herrian, baina datuak oso bestelakoak dira zonaldearen arabera.
Hala, Aturri Errobin %52,43koa izan da hazkundea; Xiberoa herri elkargoan, aldiz, %11,43koa, ez besterik. Kostaldetik urrundu eta barnealdera egin ahala, ekonomiaren dinamismoa gero eta txikiagoa da. Hori horrela, barnealdea husten ari da, gazteek bertan geratzeko aukerarik ikusten ez duten heinean.
Kostaldean, berriz, lana egon badago, baina prekarietate handikoa. Kostaldeko ekonomian bertan ere bada polarizaziorik: errenta handiko frantses herritarren erretiro gune bihurtuta, etxebizitzaren merkatua garestiegia da batere egonkorra ez den zerbitzuen sektorean lanean ari diren gazteentzat.
Indépendant, sans pub, en accès libre,
financé par ses lecteurs
Faites un don à Enbata.info
ou abonnez-vous au mensuel papier
Les temps sont difficiles, et nous savons que tout le monde n’a pas la possibilité de payer pour de l’information. Mais nous sommes financés par les dons de nos lectrices et lecteurs, et les abonnements au mensuel papier : nous dépendons de la générosité de celles et ceux qui peuvent se le permettre.
« Les choses sans prix ont souvent une grande valeur » Mixel Berhocoirigoin
Cette aide est vitale. Grâce à votre soutien, nous continuerons à proposer les articles d'Enbata.Info en libre accès et gratuits, afin que des milliers de personnes puissent continuer à les lire chaque semaine, pour faire ainsi avancer la cause abertzale et l’ancrer dans une perspective résolument progressiste, ouverte et solidaire des autres peuples et territoires.
Chaque don a de l’importance, même si vous ne pouvez donner que quelques euros. Quel que soit son montant, votre soutien est essentiel pour nous permettre de continuer notre mission.
Pour tout soutien de 50€/eusko ou plus, vous pourrez recevoir ou offrir un abonnement annuel d'Enbata à l'adresse postale indiquée. Milesker.
Si vous êtes imposable, votre don bénéficiera d’une déduction fiscale (un don de 50 euros / eusko ne vous en coûtera que 17).
Independentea, publizitaterik gabekoa, sarbide irekia, bere irakurleek diruztatua
Enbata.Info-ri emaitza bat egin
edo harpidetu zaitezte hilabetekariari
Garai gogorrak dira, eta badakigu denek ez dutela informazioa ordaintzeko ahalik. Baina irakurleen emaitzek eta paperezko hilabetekariaren harpidetzek finantzatzen gaituzte: ordaindu dezaketenen eskuzabaltasunaren menpe gaude.
«Preziorik gabeko gauzek, usu, balio handia dute» Mixel Berhocoirigoin
Laguntza hau ezinbestekoa zaigu. Zuen sustenguari esker, Enbata.Info artikuluak sarbide librean eta urririk eskaintzen segituko dugu, milaka lagunek astero irakurtzen segi dezaten, hola erronka abertzalea aitzinarazteko eta ikuspegi argiki aurrerakoi, ireki eta beste herri eta lurraldeekiko solidario batean ainguratuz.
Emaitza oro garrantzitsua da, nahiz eta euro/eusko guti batzuk eman. Zenbatekoa edozein heinekoa izanik ere, zure laguntza ezinbestekoa zaigu gure eginkizuna segitzeko.
50€/eusko edo gehiagoko edozein sustengurentzat, Enbataren urteko harpidetza lortzen edo eskaintzen ahalko duzu zehaztuko duzun posta helbidean. Milesker.
Zergapean bazira, zure emaitzak zerga beherapena ekarriko dizu (50 euro / eusko-ko emaitzak, 17 baizik ez zaizu gostako).