Euskal Konfederazioak antolaturik irakaskuntza elkarteak (Biga Bai, Euskal Haziak, Euskara Geroan, Erakasleak eta Seaska) bai eta AEK, Uda Leku eta Euskararen Gizarte Erakundeen Kontseiluako ordezkariak prentsaren aitzinean bildu dira joan den astean azaroaren 30ean Parisen Hezkunde ministeritzaren aitzinean iraganen den manifestaldia aurkezteko.
Manifestaldi horretara Euskal Konfederazioak parte hartzen duen Pour que vivent nos langues kolektiboak deitzen du (ikus deialdia eta petizioa Change.org webgunean). Kolektibo hori lurralde hizkuntza desberdinen alde ari diren mugimenduek osatzen dute: bretainiarrek, korsikarrek, okzitandarrek, katalanek, alsaziarrek, itsasoz haratagoko lurraldeek…
Manifestaldi horren helburua Jean-Michel Blanquer ministroak irakaskuntza arloan lurralde hizkuntzen kontra daraman politika salatzea da. Izan ere, lizeotako irakasleen eta batxilergoaren antolaketaren erreformek eta irakaskuntza publiko elebidunean murgiltze esperimentazioak garatzeko ezarri oztopoek lurralde hizkuntzez egin irakaskuntza larriki kaltetzen dute. Pour que vivent nos langues kolektiboak interneten zintzilikatu petizioan dioen bezala, egiazko linguizidioa da frantses gobernuak daraman politika.
Ipar Euskal Herrian ere erabaki politiko horien desmasiak sentitzen dira, irakaskuntza eragileek prentsaurrekoan adierazi bezala.
Lehen mailan adibidez, murgiltze gelak esperimentazio gisa idekitzeko eskaerak oztopatu dituzte iaz Ainhoan, Irisarrin eta Angelun (azkenean guraso eta irakasleen mobilizazioari esker bi klase ideki ahal izan badira ere), nahiz eta hezkuntzako profesionalen iritziz murgiltze eredua eredurik hoberena den ikasle batek hizkuntza beregana dezan. Oztopoak ere izan ziren Korsikan.
Bigarren mailari dagokionez, erreforma berriarekin euskara zuzenki sartzen da konkurrentzian beste ikasgaiekin. Zenbait ikastetxetan adibidez, euskara eta kirola opzioak lehian emanak dira. Lehian ezartze horrek euskara kaltetzen du, are gehiago kontuan hartzen badugu erreforma berria aplikatua denetik euskarak latinoak edo grekoak baino koefiziente apalagoa duela. Erreformak lurralde hizkuntza edo lurralde hizkuntzaz ikasten duen ikasle kopuruaren apaltze handia ekar dezake. Iraileko lehen datuek agertzen dutenez, lizeo publiko batzuetan opzioa euskaraz egiten duten ikasleen kopurua bi herenez beheititu da, eta bi lizeo teknikotan euskara opzioa desagertu da ere.
Brebeta eta batxilergoa azterketei dagokienez, ikasgaiak euskaraz pasatzeko trabak urterokoak dira. Joan den ikasturtetik, lurralde hizkuntzaz idatzi kopiak ez zuzentzeko agindua izan dute zuzentzaileek, nahiz eta zuzentzeko aski zuzentzailerik izan eta kopiak lurralde hizkuntzaz idaztea legez posible izan.
Maiz aipatzen da lege batek ekar ditzakeen aukerak edo mehatxuak. Gorago aipatu kasuetan, erreformak eta debekuak dekretu edo zirkular sinpleen bidez egiten dira. Horrek oraino gehiago frogatzen du Blanquer ministroak eta gobernu honek euskara bezalako tokiko hizkuntzekiko duten mespretxua eta horiekin desagerrarazteko duten asmoa.
Bestalde, Frantziako Kontseilu Ekonomiko Sozialak egin txostenean -non baxoaren erreforma salatzen den- tokiko hizkuntzendako ministeritzari politika eraginkorragoak galdegiten zaizkio. Alta, Hezkuntza Ministeritzako politikak eskaera horiei guziei muzin egiten die.
Politika horren salatzeko eta euskaraz ikasteko eta irakasteko eskubidea aldarrikatzeko, Parisen bilduko gara azaroaren 30ean, 11:00etan, Hezkunde ministeritzaren aitzinean.
Autobusak antolatuko dira ipar Euskal Herritik :
- Hendaiatik (21:00etan), Donibane Lohizunetik (21:15ean), Lartzabaletik (20:45ean), Kanbotik (21:30ean) eta Baionatik 22:00etan. Abiatzea azaroaren 29an
- Itzultzea: mobilizazioaren egun berean (azaroaren 30ean) Euskal Herrian gauerdi aitzin izateko gisan.
- Diru parte hartzea: 30 euro
- Izena emateko: [email protected]
- Izena emateko epea: azaroaren 20a