Gaur egun, testuinguruak garrantzia gehiago hartu du, gure akzioek baino. Testuinguruaren eragina gure izaitearengan dagoen eragin haundiena dela geroz eta konbentzituagoa nago. Lehen analisia bat egin daiteke Bake Prozesu ondoko garaiaz. Herri eraikuntzarako lekuan lekuko proiektuen kopurua murriztu da. Engaiamendua, eta agian nahia, apaldu dira. Instituzio eta alderdi politikoek lehen herriak hartzen zuenaren lekua hartu dute. Ez du bietako batek errua bakarrik, biek baizik. Borrokaren, edo leunkiago erranez, gatazkaren instituzionalizazioak bere lekua hartu du, bainan lekua utzia izan zako. Gure eginbeharra litaike aztertzea zendako eskuhartzearen transferentzia bat izan den… Zendako ez dugu gehiago garapen koherente bat sustatu nahi herritik, izan dadin kulturan, ekonomian, etxebizitzan…?
Dena fiteago doa eta hauteskundeetan bost minutuz bozkatzea engaiamendu politiko sendoena bezala kontsideratzen dugu eta satisfos ateratzen gira bozka-gelatik. Uste dut bozkatzea politikoki egin daitekeen ekintza ahulena dela, ondotik hartzen diren erabakietaz ez bagira arduratzen eta ez badugu gure herriaren etorkizunean eragiten.
Dena fiteago doa eta gure eguneroko guhauren bizitzako aktibitate eta eginbeharrek, gure bizi-bidearen arroila markatzen digute, ez dezagun bidearen beste alderat salto egin.
Indibidualismorat garamatzan testuinguru sozialak eraginak badu. Testuingurua «soziala» bada ere, ez dut uste gizarteak giro hori nahi izan duenik, bainan, ekonomia-politikak duela xendera markatu. Kritikatzen dugun bidearen gainean egonez kritikatzen dugu bide hori bera. Masotistak ala perbertsoak gira?
Uste dut eztabaidatzeko eta ekiteko leku baten bila dabilela Ipar Euskal Herriko jendea. Bainan bilatzen ez den ber, leku hori eraiki behar litaike, eta balitaizke eskuak horretarako prest!
Orain pandemiaren testuinguruaren eragina gure askatasunari jo dakiokeen kolpe azkarrena bezala ikusten dugu. Agian hala da, bainan ez dakot ezberdintasun ainitz ikusten aintzineko indibidualizatze eta desengaiatze garaiekin, eraginaren abiadura ez baldin bada!
Ah bai beste ezberdintasun bat bada… lehen engaiatzea errexagoa zen! Egia! Zerk geldi gintzakeen? Orain uste dugu ezinezkoa dela…
Eta berdin segitzen dugu: gure ibilkeraz pleñi, atsekabe hortarat garamatzan bide bakartian ibiliz… eta ibiliz! Bide on bat aukeratzen saiatu gabe…