Iparragirre poeta gozoaren kantu eder eta hunkigarria goizik sartu zitzaigun Iparraldeko hiru lurralde historikoetan, eta berehala hedatu denetara. Herritarrek abian beretu zuten, euskaldunen ereserki eta himnotzat hartu, zutik abestuz boneta/gapelua/txapela eskuan. Ber bidean sartu ziren erakundeak eta instituzioak, bereziki udaletxeak, Gernikako Arbola musikarekin emanez beren ospakizunetan, batasun handitan, ideologia eta politikako jarrera ezberdinen gainetik, eskuinekoen eta ezkerrekoan artean diferentziarik egin gabe.
Euskal Festa eta Lore Jokoetan tokirik bikainena eman zitzaion, bai Anton Abadia jakintsunak asmatu zituenetan, bai udaletxeek eta beste instituzio batzuek harekin batera, edo haren albotik, edo haren ondotik antolatu zituztenetan.
Halaber mundu zabaleko euskal etxeek, eta lehenik Rio de la Platakoek, beren bilkuretan ospatu zuten, euskaldun erbesteratuen bihotz altxagarri, Euskal Herri urrunduarekilako lokarri, euskaldun guztien arteko batasun egile.
Oinarri zabalen eta sakonena erdietsi zuen herri xehean, ezen edonon, edonoiz, euskaldunak elkartzen ziren ber, kantuz hasten baitziren, bilkura zutik bukatzen zuten, txapela eskuan, Gernikako Arbola kantatuz. Munduko lehen gerlan ere, hamalauekoa deitzen dugun Gerla Handi hartan, Lapurdi, Nafarroa Beherea edo Baxenabarre, baita Zuberoako soldadu gazteek, bi erasoren artean borontetik hurbil juntatzen zirenean, hori bera zuten beren kantu andanako lorerik goren eta maiteena, bihotza errerik eta nigarra begian abesten zutena, agur bero bat sorterriari, batzuek azken agurra biziari.
Gaur egun Zuberoako pastoralak berriz bere gain hartzen du eta gartsuki ospatzen. Etsenplu ezagunenak ditugu Iparragirre trajeria (1980, 1999) eta Agirre trajeria (1995).
Eta badakigu Hegoaldean halaber, bai herri xeheak, bai erakunde ala instituzioek, atxikimendu bikainena diotela Gernikako Arbolari. Alderdi eta iritzi politiko baita filosofiko edo erlijioso guztietako idazle, hizlari, artista, politikariek ohoratu zuten, eta gaur beti bezainbat estimu goratan daukate, eskuineko, ezkerreko, baita beste gisa guztietako hautuen gainetik.
Gernikako Arbola ez doa inoren aurka, eta bereziki ez doa jadanik hor dauden ereserki ofizialen aurka. Horiek beren tokian daudela errespetu osoarekin, adibidez Gora ta gora Euskadi mendebaldeko Erkidego autonomoan, Nafarroako gorteena Foru Komunitate autonomoan, etabar…
Euskaldun guztientzat, eta beste jende askorentzat ere, Gernikakoa bakearen arbola da, libertatearena ber denboran, fruitu pare hori munduan zabaldu nahi duena. Zuhaitz eder horrek bizia ere irudikatzen du, klimaren aldaketak mehatxatzen duen lurreko bizi orokorra, jende guztiak horren laguntzera deituz. Eta gure zuhaitzen artean maiteena dugu, eusko lurraren eta euskaldunen nortasuna lau haizeetara kantatzen duena.
Beraz Iparralde apal bezain barnoi eta sakon honetarik dei egiten dizuegu mundu zabaleko euskaldun guztiei, eta zuei, zazpi lurralde historikoetako hautetsiei, bereziki hirur eskualde ofizialetako alderdi eta buruzagiei, Gernikako Arbola onar dezazuen, herri osoaren sentimendu sakonaren arabera, euskaldunen himno eta ereserki unibertsal bezala.
Jean-Louis Davant / Idazlea / Zuberoa
Xole Aire / Urepeleko auzapez / Baxenafarroa
Filipe Arramendi / Urruñako auzapez / Lapurdi
Jean Mixel Bedaxagar / Kantaria, txülülaria / Zub.
Marie Claude Berho / Kantaria / Lap.
Pier Pol Berzaitz / Musikalaria, kantaria / Zub.
Batitte Berrogain / Pastoral errejenta, idazlea / Zub.
Joanes Borda / Kantaria / Lap.
Jean Bordaxar / Pantaria eta idazlea / Zub.
Pantxoa Carrere / Kantaria / Lap.
Battittu Coyos / Euskaltzalea / Zub.
Bernard Chaubadindéguy / Txistularia / Lap.
Michel Duvert / Antropologoa / Lap.
Anje Duhalde / Kantaria / Lap.
Mixel Ducau / Musikaria / Lap.
Aines Dufau / Euskal argitaraizlea / Lap.
Eñaut Etxamendi / Kantaegilea / Bax.
Kepa Etchandy / Argazkilaria / Lap.
Allande Etxart / Idazlea / Zub.
Niko Etxart / Katuegilea / Zub.
Nelly Etxebeste / Pianojolea / Lab.
Luzien Etxezarreta / Idazlea / Lap.
Robert Elissondo / Historialaria / Zub.
Michel Etxekopar / Kantaria, idazlea / Zub.
Philippe Ezkurra / Musikalaria / Lap.
Mitxel Gastesi / Abeslari / Lap.
Eñaut Haritxelar / Kultur eragilea / Bx.
Mikel Hiribarren / Itsasuko auzapez / Lap.
Inés Inarrondo / Medikuntza / Lab.
Jean Dominique Iriart / Larrañeko auzapez / Zub.
Eneko Labegerie / Kantaria / Lap.
Panpi Lacarrieu / Kantaria / Lap.
Antxon Lafont / Enpresaria/ Lap.
Colette Larraburu / Idazlea
Patxi Larre / Txistularia / Bax.
Jean-Jacques Mailharro / Kazetaria / Lap.
Marie Denise Marckert Elso / Irakaslea / Lap.
Mixel Maroteaux Ofizialdegi / Kirolaria / Lap.
Erramun Martikorena / Kantaria / Bax.
Dorothée Nabarra / Lakarriko auzapez / Zub.
Anni Obiag / Kultur eragilea / Bax.
Peio Ospital / Kantaria / Bax.
Jose Mari Ostolaza / Kantaria
Xabier Soubelet / Idazlea, Margolaria / Lap.
Marco Teyseyre / Euskalzale / Lap.
Indépendant, sans pub, en accès libre,
financé par ses lecteurs
Faites un don à Enbata.info
ou abonnez-vous au mensuel papier
Les temps sont difficiles, et nous savons que tout le monde n’a pas la possibilité de payer pour de l’information. Mais nous sommes financés par les dons de nos lectrices et lecteurs, et les abonnements au mensuel papier : nous dépendons de la générosité de celles et ceux qui peuvent se le permettre.
« Les choses sans prix ont souvent une grande valeur » Mixel Berhocoirigoin
Cette aide est vitale. Grâce à votre soutien, nous continuerons à proposer les articles d'Enbata.Info en libre accès et gratuits, afin que des milliers de personnes puissent continuer à les lire chaque semaine, pour faire ainsi avancer la cause abertzale et l’ancrer dans une perspective résolument progressiste, ouverte et solidaire des autres peuples et territoires.
Chaque don a de l’importance, même si vous ne pouvez donner que quelques euros. Quel que soit son montant, votre soutien est essentiel pour nous permettre de continuer notre mission.
Pour tout soutien de 50€/eusko ou plus, vous pourrez recevoir ou offrir un abonnement annuel d'Enbata à l'adresse postale indiquée. Milesker.
Si vous êtes imposable, votre don bénéficiera d’une déduction fiscale (un don de 50 euros / eusko ne vous en coûtera que 17).
Independentea, publizitaterik gabekoa, sarbide irekia, bere irakurleek diruztatua
Enbata.Info-ri emaitza bat egin
edo harpidetu zaitezte hilabetekariari
Garai gogorrak dira, eta badakigu denek ez dutela informazioa ordaintzeko ahalik. Baina irakurleen emaitzek eta paperezko hilabetekariaren harpidetzek finantzatzen gaituzte: ordaindu dezaketenen eskuzabaltasunaren menpe gaude.
«Preziorik gabeko gauzek, usu, balio handia dute» Mixel Berhocoirigoin
Laguntza hau ezinbestekoa zaigu. Zuen sustenguari esker, Enbata.Info artikuluak sarbide librean eta urririk eskaintzen segituko dugu, milaka lagunek astero irakurtzen segi dezaten, hola erronka abertzalea aitzinarazteko eta ikuspegi argiki aurrerakoi, ireki eta beste herri eta lurraldeekiko solidario batean ainguratuz.
Emaitza oro garrantzitsua da, nahiz eta euro/eusko guti batzuk eman. Zenbatekoa edozein heinekoa izanik ere, zure laguntza ezinbestekoa zaigu gure eginkizuna segitzeko.
50€/eusko edo gehiagoko edozein sustengurentzat, Enbataren urteko harpidetza lortzen edo eskaintzen ahalko duzu zehaztuko duzun posta helbidean. Milesker.
Zergapean bazira, zure emaitzak zerga beherapena ekarriko dizu (50 euro / eusko-ko emaitzak, 17 baizik ez zaizu gostako).
“Gora ta Gora” euskal ereserki nazionala da, Eusko Legebiltzarraren arabera.
“Gernikako Arbola” bezelako beste kanta batekin ordezkatzeko saiakerek, porrot egin dute.