Baiezkoa ala ezezkoa nagusitu, irailaren 18an zerbait sakonki aldatuko da Europa mendebaldean. Edo jadanik aldatu da. Eskoziako erreferendumari begira egonen gara leku anitzetatik, eta bereziki Euskal Herritik. Udazken hau historikoa da estaturik gabeko nazioentzat, Europako alde honetan.
Orain arte ez zen burutik pasatzen estatu zahar hauetan independentzia prozesurik ager zitekeenik. Europa ekialdean, bai, baina Atlantiko aldean? Eskoziako prozesuak erakutsi du gauzak alda daitezkeela; eta Katalunian dugu ondoko hitzordua, azaroaren 9an.
Bi prozesu horiek itxaropena piztu dute Euskal Herrian ere, independentziaren aldeko haizea hona etorriko dela pentsatuz. Bistan da, Eskozian independentziaren aldekoek zafraldia biltzen badute, ukaldi gogorra izanen da guretzat ere.
Irabazten badute indar handia emanen digu guri ere. Agerian utziko du azken bi mendeetako estatu ereduak ez direla higiezinak. Desberdintasun apalarekin galtzen badute ere, ondorio baikorrak izan ditzakeela diote batzuek, Eskozian egin dena eredugarria baita, demokrazia aldetik. Agerian utziko du posible dela independentzia erreferendumak antolatzea, eta aukera horrek indar handia izan dezakeela etorkizunean, Eskozian eta beste herrialdeetan. Gure aspaldiko eskaera ez dela zentzugabea argi geldituko da.
Haatik, erakuts dezake, baita ere, erreferendum baten arriskua: independentzia itxaropenak errekara igortzeko tresna izan daitekeela. Euskal Herrian lortuko ote genuke independentzia? Ez da batere errana. Baina behin gutigatik huts eginez, bigarren aldi batean zergatik ez? Iritzi publikoa independentziaren alde bihurtzeko lan egiten ari dira orain Eskozian; eta Euskal Herrian ere horretan hasi nahi dute, forma eta mezu berriak erabiliz.
Eskoziaren independentziaren aldeko kanpainak baditu desberdintasun handiak Euskal Herriarekin, eta batzuentzat inspirazio iturri dira hangoak. Eskozian ez dute lehen planoan ezartzen nortasunaren gaia; Euskal Herrian funtsezkoa izan da betidanik. Eskoziako eztabaida ekonomiaren eta bizi kalitatearen inguruan oinarritu da.
Eskozian ez dute lehen planoan ezartzen nortasunaren gaia;
Euskal Herrian funtsezkoa izan da betidanik.
Eskoziako eztabaida ekonomiaren
eta bizi kalitatearen inguruan oinarritu da.
Euskal Herrian estatu bat eraikitzekotan,
gai horiek errotik landu beharko direla diote batzuek
Euskal Herrian estatu bat eraikitzekotan, gai horiek errotik landu beharko direla diote batzuek. Euskal estatu baten aldekoek ez lukete gehiengoa osatuko, gaur egun, kanpaina oinarrituko balitz nortasun ezaugarriekin. Baina egia da ezezko erantzun baten arrazoi nagusia litzatekeela Espainiak eta Frantziak azken mendeetan egin duten okupazioa eta haren ondorioak.
Eskozian eta Katalunian gertatzen denarekin, tabu batzuk ere hautsi dira. Gero eta gehiago aipatzen da ez dela nehoiz gertatzen independentzia prozesurik, herriaren zati bat aparte gelditu gabe. Garbiki errateko, Ipar Euskal Herria ez litzateke izanen euskal estatu baten parte. Funtsean, aitortu behar da Iparraldean ez zela espero zazpi herrialdeek egun berean lortuko zutela estatu bakarra osatzea.
Baina Iparraldetik ere kasu handia eman behar dugu Eskozian eta Katalunian gertatzen denak Euskal Herrian ukan ditzakeen ondorioekin.
Aztertu behar dugu zein leku hartu behar duen Iparraldeak, Hego Euskal Herriaren (osoaren edo zati baten) independentzia prozesuan, ez dadin baztertua edo ahantzia izan. Estatu horretan ez litzatekeela sartuko jakinik ere, landu behar du zer etorkizun, antolaketa eta garapen behar duen, euskal estatu batean izateko esperantzarik ez duen eremu gisa.
Halaber, euskal estatu horren eta estaturik gabeko euskal eskualde horren arteko harremanak aitzinetik pentsatu beharko dira.
Indépendant, sans pub, en accès libre,
financé par ses lecteurs
Faites un don à Enbata.info
ou abonnez-vous au mensuel papier
Les temps sont difficiles, et nous savons que tout le monde n’a pas la possibilité de payer pour de l’information. Mais nous sommes financés par les dons de nos lectrices et lecteurs, et les abonnements au mensuel papier : nous dépendons de la générosité de celles et ceux qui peuvent se le permettre.
« Les choses sans prix ont souvent une grande valeur » Mixel Berhocoirigoin
Cette aide est vitale. Grâce à votre soutien, nous continuerons à proposer les articles d'Enbata.Info en libre accès et gratuits, afin que des milliers de personnes puissent continuer à les lire chaque semaine, pour faire ainsi avancer la cause abertzale et l’ancrer dans une perspective résolument progressiste, ouverte et solidaire des autres peuples et territoires.
Chaque don a de l’importance, même si vous ne pouvez donner que quelques euros. Quel que soit son montant, votre soutien est essentiel pour nous permettre de continuer notre mission.
Pour tout soutien de 50€/eusko ou plus, vous pourrez recevoir ou offrir un abonnement annuel d'Enbata à l'adresse postale indiquée. Milesker.
Si vous êtes imposable, votre don bénéficiera d’une déduction fiscale (un don de 50 euros / eusko ne vous en coûtera que 17).
Independentea, publizitaterik gabekoa, sarbide irekia, bere irakurleek diruztatua
Enbata.Info-ri emaitza bat egin
edo harpidetu zaitezte hilabetekariari
Garai gogorrak dira, eta badakigu denek ez dutela informazioa ordaintzeko ahalik. Baina irakurleen emaitzek eta paperezko hilabetekariaren harpidetzek finantzatzen gaituzte: ordaindu dezaketenen eskuzabaltasunaren menpe gaude.
«Preziorik gabeko gauzek, usu, balio handia dute» Mixel Berhocoirigoin
Laguntza hau ezinbestekoa zaigu. Zuen sustenguari esker, Enbata.Info artikuluak sarbide librean eta urririk eskaintzen segituko dugu, milaka lagunek astero irakurtzen segi dezaten, hola erronka abertzalea aitzinarazteko eta ikuspegi argiki aurrerakoi, ireki eta beste herri eta lurraldeekiko solidario batean ainguratuz.
Emaitza oro garrantzitsua da, nahiz eta euro/eusko guti batzuk eman. Zenbatekoa edozein heinekoa izanik ere, zure laguntza ezinbestekoa zaigu gure eginkizuna segitzeko.
50€/eusko edo gehiagoko edozein sustengurentzat, Enbataren urteko harpidetza lortzen edo eskaintzen ahalko duzu zehaztuko duzun posta helbidean. Milesker.
Zergapean bazira, zure emaitzak zerga beherapena ekarriko dizu (50 euro / eusko-ko emaitzak, 17 baizik ez zaizu gostako).