ENBATAk 60 urte
Iparraldera mugatuko naiz, baita XX. mendera, bestela kazeta guztia behar nuke. Arbaso handiak ahantzi gabe (Broussain eta Constantin aita-semeak), abertzale bakarti batzuk gure aitzinetik euskararen urgazteaz arduratu dira, bereziki Mirande pentsalari eta poeta heterodoxoa, Xarritton apez gaztea, Iratzeder poeta, euskal liturgiaren aita izanen zena Salmoen itzulpenaz, Larzabal antzerkilari eta poeta, gero Enbatan gurekin segituko zuena, Monzon ber gaietan idazlea eta gure akulatzailea, Peillen elektroi libre polifazetikoa, gutartean dagoena… Haatik orokorki euskararen promozioa euskaltzale apolitikoen esku zegoen. Baina jaun ttattardunen eta kalonje ospetsuen talde hori agortzera zoan. Gure belaunaldia jende eskolatuz ugariagoa zen, baina laikoagoa, etorkiz apalagoa, eta maluruski ez hain euskalduna.
Gutarik zenbait Euskaltzaleen Biltzarrean apolitismoaren mugez ohartu ginen, eta euskal politikaren beharra ikusirik, Enbata sortu genuen Haran pilotari txapeldunaren kemenari esker.
Enbata kazetak euskarari eremu guti eman zion, baina kide zenbaitek euskaraz anitz idazten genuen bestalde, bereziki Herria astekarian eta liburutan.Langileenetarik genuen Daniel Landart gaztea, antzerkilaria eta poeta Monzon eta Larzabalen ildotik.
Haatik abertzaleen ekarpenik garrantzitsuena elkarlanekoa izan zen, bi sailetan: euskara batuaren hastapenetan eta ikastolen sorreran.
Biak Baionan hasi ziren Enbatak alokatzen zuen gela handian, Kordelieren karrikako 14.ean, ber izeneko inprimeriaren alde gainean, haatik hau ez zen gurea, zenbaitek uste dutenaren despit.
Euskara batuaren alde hor Txillardegiren inguruan bildu ginen astero 1963-1964 ikasturte osoan zortzi gizonek. Lau Hegoaldekoak ziren baina hemen bizi: bi EAJkoak, beste bi ETAkoak. Beste laurak Iparraldekoak: hiru apez gazte, eta ni Enbatakoa. 1964ko abuztu / agorrila bukaeran, ber tokian Baionako Biltzarrak gure proposamenak onartu zituen, eta 1968ko udan Arantzazun, Mitxelenari esker, Euskaltzaindiak beretu. Geroztik gure ekarpena egin diogu Iparraldeko abertzale batzuek, horietan Iratzeder, Charritton, Haritchelhar, Oyharçabal, Peillen eta ni.
Enbatako gela handian hasi zen halaber 1969an Iparraldeko lehen ikastola. Arduradunak: Argitxu Noblia, orduan Enbatakoa, eta Xan Hiriart, abertzale soltea. Irakaslea: Libe Goñi gipuzkoar anderea.
Gaur batua Iparraldeko hiru eskola motetan sartua da, salbuespen zenbaitekin: lehen maila euskalkian ematen da Zuberoan eta Oztibarren bederen… Euskal Irratietan euskalkiak nagusi dira hizlari abertzaleen ahotik. Idazlez aberats gara, gutiz gehienak abertzaleak dira, baina kasik oro batutik at ari, mailegu batzuk eginez. Salbuespenik bikainena Itxaro Borda, euskara zabalean idazten duena, abertzale labelik aldarrikatu gabe. Bestalde Peillen, Socarros eta ni batean zubereraz, bestean batuaz, gaiaren eta publikoaren arabera: Zuberoako trajeria / pastorala Zuberoan zubereraz prefosta…
Indépendant, sans pub, en accès libre,
financé par ses lecteurs
Faites un don à Enbata.info
ou abonnez-vous au mensuel papier
Les temps sont difficiles, et nous savons que tout le monde n’a pas la possibilité de payer pour de l’information. Mais nous sommes financés par les dons de nos lectrices et lecteurs, et les abonnements au mensuel papier : nous dépendons de la générosité de celles et ceux qui peuvent se le permettre.
« Les choses sans prix ont souvent une grande valeur » Mixel Berhocoirigoin
Cette aide est vitale. Grâce à votre soutien, nous continuerons à proposer les articles d'Enbata.Info en libre accès et gratuits, afin que des milliers de personnes puissent continuer à les lire chaque semaine, pour faire ainsi avancer la cause abertzale et l’ancrer dans une perspective résolument progressiste, ouverte et solidaire des autres peuples et territoires.
Chaque don a de l’importance, même si vous ne pouvez donner que quelques euros. Quel que soit son montant, votre soutien est essentiel pour nous permettre de continuer notre mission.
Pour tout soutien de 50€/eusko ou plus, vous pourrez recevoir ou offrir un abonnement annuel d'Enbata à l'adresse postale indiquée. Milesker.
Si vous êtes imposable, votre don bénéficiera d’une déduction fiscale (un don de 50 euros / eusko ne vous en coûtera que 17).
Independentea, publizitaterik gabekoa, sarbide irekia, bere irakurleek diruztatua
Enbata.Info-ri emaitza bat egin
edo harpidetu zaitezte hilabetekariari
Garai gogorrak dira, eta badakigu denek ez dutela informazioa ordaintzeko ahalik. Baina irakurleen emaitzek eta paperezko hilabetekariaren harpidetzek finantzatzen gaituzte: ordaindu dezaketenen eskuzabaltasunaren menpe gaude.
«Preziorik gabeko gauzek, usu, balio handia dute» Mixel Berhocoirigoin
Laguntza hau ezinbestekoa zaigu. Zuen sustenguari esker, Enbata.Info artikuluak sarbide librean eta urririk eskaintzen segituko dugu, milaka lagunek astero irakurtzen segi dezaten, hola erronka abertzalea aitzinarazteko eta ikuspegi argiki aurrerakoi, ireki eta beste herri eta lurraldeekiko solidario batean ainguratuz.
Emaitza oro garrantzitsua da, nahiz eta euro/eusko guti batzuk eman. Zenbatekoa edozein heinekoa izanik ere, zure laguntza ezinbestekoa zaigu gure eginkizuna segitzeko.
50€/eusko edo gehiagoko edozein sustengurentzat, Enbataren urteko harpidetza lortzen edo eskaintzen ahalko duzu zehaztuko duzun posta helbidean. Milesker.
Zergapean bazira, zure emaitzak zerga beherapena ekarriko dizu (50 euro / eusko-ko emaitzak, 17 baizik ez zaizu gostako).