by 
Euskaltzaindiako Plazaberri sailan, Jean-Louis Davant euskaltzain emerituaren artikulua.
Dominique / Txomin Peillen joan zaigu 90 urteetan. 1932an sortua Parisen, gurasoak zuberotarrak zituen, haatik frantsesez hazi zuten. Euskara bere baitarik ikasi zuen gaztetan Ibinagabeitia bizkaitarrari esker. 1964an esposatu zuen Normandia-Percheko Marie-Thérèse Olivier anderea, gaur alarguna. Haurrik ez dute.
Biologiaz irakatsi zuen 22 urtez Paris aldeko lizeo batean, gainera euskaratzaz 12 urtez beste lizeo batean. 1982an, Baionan plantatu zen, opor egunak iraganez Urdatx Santa Grazin erosiriko etxean. Euskal gaietan irakasle aritu zen 15 urtez, Aturri aldeko unibertsitatean.
Gaztetik idazle poliglota eta polifazetikoa dugu, euskaraz nagusiki (zubereraz, gipuzkeraz eta gero batuan), bereziki eleberrian, saioan, olerkian, eta jakintza desberdinetako gaietan. Berrogeita zenbait liburu agertu ditu euskaraz, hiru frantsesez, bat gaztelaniaz; zenbait ehun artikulu mardul eta sakon, batzuk ingelesez edo gaskoi-okzitanieraz.
Aljeriako gerla denboran soldaduska han egina zuen erizain karguan, eta pazifista bilakatu zen abertzalea izanarren. Hemen, Eusko Alkartasuna alderdian jardun zuen.
Euskaltzain osoa 1988tik Piarres Larzabal zenaren ondoko, euskaltzain emeritu bilakatua 2017an, Eusko Ikaskuntzako Manuel Lekuona saria ukana 2009an.
Goian dagoela Txomin, eta doluminak familiari, Euskaltzaindiari, Zuberoa Herriari.
Ibiakoitz goiz huntan jakin dugu Txomin Peillen Karrikaburu idazle eta euskaltzain osoa kanbon zendu zela 90 urterekin. Parisen sorturik 1932an, Euskara galdu zuen eta gaztetan berreskuratu. Erroak eta gogoa alan Santagrazin ukanik beti, 45 liburu baino gehiago idatzi ukan ditu: poesia, saiakera, nobela, dibulgazioa eta gazteendako literatura landu zituen.
Etnografiaz, hizkuntzalaritzaz idatzi du. Igela aldizkariaren sortzaileetan zen Jon Miranderekin. Aljeriako gerlan berak ikusitakoak ere kontatzen ditu fikzio lan horietako batzuetan. Jean-Louis Davant adiskidearekin mintzatu gira.
Indépendant, sans pub, en accès libre,
financé par ses lecteurs
Faites un don à Enbata.info
ou abonnez-vous au mensuel papier
Les temps sont difficiles, et nous savons que tout le monde n’a pas la possibilité de payer pour de l’information. Mais nous sommes financés par les dons de nos lectrices et lecteurs, et les abonnements au mensuel papier : nous dépendons de la générosité de celles et ceux qui peuvent se le permettre.
« Les choses sans prix ont souvent une grande valeur » Mixel Berhocoirigoin
Cette aide est vitale. Grâce à votre soutien, nous continuerons à proposer les articles d'Enbata.Info en libre accès et gratuits, afin que des milliers de personnes puissent continuer à les lire chaque semaine, pour faire ainsi avancer la cause abertzale et l’ancrer dans une perspective résolument progressiste, ouverte et solidaire des autres peuples et territoires.
Chaque don a de l’importance, même si vous ne pouvez donner que quelques euros. Quel que soit son montant, votre soutien est essentiel pour nous permettre de continuer notre mission.
Pour tout soutien de 50€/eusko ou plus, vous pourrez recevoir ou offrir un abonnement annuel d'Enbata à l'adresse postale indiquée. Milesker.
Si vous êtes imposable, votre don bénéficiera d’une déduction fiscale (un don de 50 euros / eusko ne vous en coûtera que 17).
Independentea, publizitaterik gabekoa, sarbide irekia, bere irakurleek diruztatua
Enbata.Info-ri emaitza bat egin
edo harpidetu zaitezte hilabetekariari
Garai gogorrak dira, eta badakigu denek ez dutela informazioa ordaintzeko ahalik. Baina irakurleen emaitzek eta paperezko hilabetekariaren harpidetzek finantzatzen gaituzte: ordaindu dezaketenen eskuzabaltasunaren menpe gaude.
«Preziorik gabeko gauzek, usu, balio handia dute» Mixel Berhocoirigoin
Laguntza hau ezinbestekoa zaigu. Zuen sustenguari esker, Enbata.Info artikuluak sarbide librean eta urririk eskaintzen segituko dugu, milaka lagunek astero irakurtzen segi dezaten, hola erronka abertzalea aitzinarazteko eta ikuspegi argiki aurrerakoi, ireki eta beste herri eta lurraldeekiko solidario batean ainguratuz.
Emaitza oro garrantzitsua da, nahiz eta euro/eusko guti batzuk eman. Zenbatekoa edozein heinekoa izanik ere, zure laguntza ezinbestekoa zaigu gure eginkizuna segitzeko.
50€/eusko edo gehiagoko edozein sustengurentzat, Enbataren urteko harpidetza lortzen edo eskaintzen ahalko duzu zehaztuko duzun posta helbidean. Milesker.
Zergapean bazira, zure emaitzak zerga beherapena ekarriko dizu (50 euro / eusko-ko emaitzak, 17 baizik ez zaizu gostako).