Mixel eta ELB-ren sortzea

ELBren manifestaldi bat 90 hamarkadan.
ELBren manifestaldi bat 90 hamarkadan.

Bernadette Oillarburu, laborarisa, ELB-ren sortzailetakoa

Mixel ezagutu, kurutzatu, harekin lan egin dugun guziek plazer ginuen entzutea bere arrazoin, hitz sakon eta barnakorrak. Usu omore goxo batekin ere, esanaldi bat usu aditu dugu bere ganik “aintzinetik galduak diren borrokak dira eremanak ez direnak”. Hori ikasi eta frogatu dauku. Bizi guzian, gazterik hasirik, Mixel borrokatu da zerbaiten ardiesteko. Mixelekin ulertu dugu elkar lanean, gure ahal xumeak bilduz zela behar hura sortuko, hots guhaurek eraikiz. Hola ziren hasi laborarien gogoetak ELB ren sortzeko 1982 urtean. Urte horietan, Euskal Herrian sindikalismoa (FDSEA) dinamika ekarpenik ez zuten pertsona ohargarri batzuk kontrolatzen zuten. Harreman tinko eta adostuak zituzten orduko podere politikoarekin bai eta entrepresa agroalimentaire delakoekin. Laborariak horien peko ziren, defentsarik gabe.

Mixel Ipar orratz eta gidari

Egoera horretan, batean gazteak biltzen ziren Euskaldun Gazteriaren baitan (MRJC Euskal Herrian). Laborarien taldean Mixelek parte hartzen zuen bere lagunekin. Biziari helburu bat emaiteko gogoetak egiten ziren une hortan, eta hor da konzientzia hartu, ukaitea baino aberasgarriago zela izaitea. Bere inguramenean izaitea zela engaiatzea, bertzeri emaitea, guziak eramaiteko bizi hobe eta zuzenago bati buruz. Naturalki Mixelek ikusi zuen orduan laborantxa mailan lan bat bazela eramaiteko: zoin garapen mota sustatu, Euskal herriko laborariek nonbre handian segi zezaten beren etxalde ttipietan, lanetik oneski bizitzeko gisan. FDSEAk ez zion erantzuten galde horri, kezka hori gogoan zen sortu 40 laborari inguruk osatzen zuen taldea. Horietarik gehienak, emazte eta gizon, sindikata bakar horren barne ginen.

Euskal herriko laborariek
nonbre handian
segi zezaten beren etxalde ttipietan,
lanetik oneski bizitzeko gisan,
nahi zuen Mixelek.

Mixel gure Ipar orratz, gure gidari ginuela, zuzengabekerien salatzen hasi ginen: laborariak esnetegien peko, lur salmentak sosduner. Ekintza desberdinetan sindikateko buruzagiek ez gintuztenen segitzen. “Ce sont des péchés de jeunesse” izkiriatu zuten behin beren astekarian, gure elgarretaratze baten biharamunean! Bai bekatu zen orduko egitaraueri gure ez adostasunaren adiaraztea.

Bost urte hurbil iraun zuten 40 laborarien gogoetek, hiru urtetarik ziren sindikatuaren bulegoko bozkak, arduradunen hautatzeko, 78. urtean galdera : “Sindikataren barne egoiten gira edo jalgitzen?” Erantzuna izan zen barne egoitea, bainan ahal ginuen guziek karguak hartzea, horrela barnetik eginen ginuen lan, sindikataren ibilbidearen kanbiatzeko, kontraerranen argitaratzeko. Hautatuak izaitea lortu ginuen.

Emazteak ELBko pindarra

Ondoko hiru urteak aberatsak izan ziren, zeren asmatzen hasi ginen zehazki nola, zoin helbururekin, nola erabilia izan zitakeen Eukal Herriko laborarien sindikata berria. Mixelentzat baitezpadakoa zen, egitarau berri horrek behar zuela laborarien gehiengo handi bat bildu, proiektoak behar zuela landua, barnatua izan, ulertua izaiteko.

81. urtea. Galdera bera, barnean egon ala jalgi? Nahiz politika aldatua, sindikata guziak ezagutuak (horietan CNSTP) taldeko eztabaidak bixi bixiak ziren, prest, ondua, bainan ezin trenka! Emazte laborarisek, FDSEAko emazteen taldekoek eta horietan Mikele, Mixelen espos laguna, eman ginuen gure iritzia “guk ez dugu segituko barnean”. Hori izan zen ELBren sortzeko pindar ttipia. Atseginez taldeko gehiengoak urrats hori onartu zuen. Usu Mixelek pozik gogoratzen zuen “jauzi” hori. Guzientzat, plazer handi bat izan da Mixelekin lan eder horren eramaitea.

Mixel izan da ondotik ELBren eragile, usu zituela bilkura eta hitz ordu. Mikele aldiz etxaldearen kudeaitzale, errotik engaiatua bera ere. Ohore xuri Mikele! Milesker eta ez adiorik Mixel!

Soutenez Enbata !

Indépendant, sans pub, en accès libre,
financé par ses lecteurs
Faites un don à Enbata.info
ou abonnez-vous au mensuel papier

Enbata.info est un webdomadaire d’actualité abertzale et progressiste, qui accompagne et complète la revue papier et mensuelle Enbata, plus axée sur la réflexion, le débat, l’approfondissement de certains sujets.

Les temps sont difficiles, et nous savons que tout le monde n’a pas la possibilité de payer pour de l’information. Mais nous sommes financés par les dons de nos lectrices et lecteurs, et les abonnements au mensuel papier : nous dépendons de la générosité de celles et ceux qui peuvent se le permettre.

« Les choses sans prix ont souvent une grande valeur » Mixel Berhocoirigoin
Cette aide est vitale. Grâce à votre soutien, nous continuerons à proposer les articles d'Enbata.Info en libre accès et gratuits, afin que des milliers de personnes puissent continuer à les lire chaque semaine, pour faire ainsi avancer la cause abertzale et l’ancrer dans une perspective résolument progressiste, ouverte et solidaire des autres peuples et territoires.

Chaque don a de l’importance, même si vous ne pouvez donner que quelques euros. Quel que soit son montant, votre soutien est essentiel pour nous permettre de continuer notre mission.


Pour tout soutien de 50€/eusko ou plus, vous pourrez recevoir ou offrir un abonnement annuel d'Enbata à l'adresse postale indiquée. Milesker.

Si vous êtes imposable, votre don bénéficiera d’une déduction fiscale (un don de 50 euros / eusko ne vous en coûtera que 17).

Enbata sustengatu !

Independentea, publizitaterik gabekoa, sarbide irekia, bere irakurleek diruztatua
Enbata.Info-ri emaitza bat egin
edo harpidetu zaitezte hilabetekariari

Enbata.info aktualitate abertzale eta progresista aipatzen duen web astekaria da, hilabatero argitaratzen den paperezko Enbata-ren bertsioa segitzen eta osatzen duena, azken hau hausnarketara, eztabaidara eta zenbait gairen azterketa sakonera bideratuagoa delarik.

Garai gogorrak dira, eta badakigu denek ez dutela informazioa ordaintzeko ahalik. Baina irakurleen emaitzek eta paperezko hilabetekariaren harpidetzek finantzatzen gaituzte: ordaindu dezaketenen eskuzabaltasunaren menpe gaude.

«Preziorik gabeko gauzek, usu, balio handia dute» Mixel Berhocoirigoin
Laguntza hau ezinbestekoa zaigu. Zuen sustenguari esker, Enbata.Info artikuluak sarbide librean eta urririk eskaintzen segituko dugu, milaka lagunek astero irakurtzen segi dezaten, hola erronka abertzalea aitzinarazteko eta ikuspegi argiki aurrerakoi, ireki eta beste herri eta lurraldeekiko solidario batean ainguratuz.

Emaitza oro garrantzitsua da, nahiz eta euro/eusko guti batzuk eman. Zenbatekoa edozein heinekoa izanik ere, zure laguntza ezinbestekoa zaigu gure eginkizuna segitzeko.


50€/eusko edo gehiagoko edozein sustengurentzat, Enbataren urteko harpidetza lortzen edo eskaintzen ahalko duzu zehaztuko duzun posta helbidean. Milesker.

Zergapean bazira, zure emaitzak zerga beherapena ekarriko dizu (50 euro / eusko-ko emaitzak, 17 baizik ez zaizu gostako).