Enbata, berrogoi ta hamar urte

Enbata-tour-Eiffel1966-garren urtean historia irakasleak dekolonizazioari buruzko klasea ematen zigularik, Algeria, Frantziaren menpean egondako Afrika eta Ipar Afrikako beste herrien egin molde politikoa aipatu ondoren, Itsasharaindiko lurraldeetan beste askapen mugimenduak bazirela adiarazi zigun: Kanakia, Martinika, Guyana, Guadalupa eta Polynesiako beste uharteak aipatu zizkigun.

Garrantzirik gabeko mugimenduak zirela salhatu zigun, panfleto bat izparringi batean idatzi-ta aste batzuk espetxean egon ondoren, gauza urrutirago ez zoala baieztatu zigun, Euskal Herrian, Korsikan ala Bretainan gertatzen zen bezalaxe.

Horrela jakin nuen ENBATA deitu oldea esistitzen zela ; honetaz gainera, jatorriz zuberotarra zen eskolakide batekin mintzatuz gero, haren aitatxiak ENBATA kazeta jasotzen zuela jakin nuen.

Eztabaidak sortu ziren eskolako lagunen artean, Europa egiten ari zelarik kontinente zaharreko herri batek edo metropolatik urrun zeuden uhartetxo batzuk independentzia lortzeak zentzurik ez zuela zen gehiengoaren aburua.

Estremista edo burubero batzuren arazoa zela orokorki pentsatzen zuen jendeak. Bainan herri txiki batek bere kultura nortasuna eta hizkuntzaren defentsan ari izatea nola estremitzatzat edo buruberokeriatzat jo zezakeen? Hauxe zen barnetik zetorkidan galdera.

Jean Paul SERRANT ek idatzi “ La France des minorités “ izenburuko liburu aipagarria eta izenaz gogoratzen ez naizen errebista batean egile berak idatzitako artikulu saila arreta handiz irakurri nituen, zeineri esker arazoaren garrantzitasunaz ohartu bainintzen. 1965 garren urteko Frantziako Legebiltzarrako hauteskundeetan ENBATA-k lortutako % bosta , alderdi klasiko batentzat txikia izanik ere, ENBATA bezalako mugimendu abangoardista batentzat handia zela baietzu zuen bere lanetan kazetari horrek.

Denbora berean Sobiet Elkargoan, Jugoslabian, Erresuma Batuan eta Suizan hizkuntza guztiek estatutu bat zutela ikasten genuen, bainan Frantziako Estatua eta naski Espainia frankista salbuespen deitoragarriak ziren!

Ohartzen nintzelarik zer tratamentu txarra eta berrezagutze eskasa Frantziako gutxiengoek jasaten zuten, ENBATA eta tankera bereko alderdien asmoak eta egitasmoak ulertu eta onhartu ditut garai honetatik.

Orduan Iparraldean aspalditik zegoen hustune baten betetzera etorri zen ENBATA, alderdia Marcelin ministroak debekatu zuen 1974 urte arte.

Baina tresna apurtzen duenak ez ditu horren erabiltzen duten eskuak eta buruak mozten; ondorioz, alderdiaren debekatze horrek kazeta berriz kaleratzeaz gainera, abertzaletasunaren jarraipena ez zuen eragotzi: ikastolak zabaldu ziren, EHAS, Abertzaleen Batasuna, Mende Berri, Amaia, A.E.K eta hainbat alderdi edo erakunde asko sortu ziren.

Harpidedun egin nintzen 1969 garren urtetik, Euskal Herriaren ispilu bat izan eta izaten zait ENBATA, politikan, hizkuntzan, kulturan eta ekonomian. Euskal Herriko gertaera guztietan lekukoa, kronikalaria eta ikerlaria izan da eta halaxe darrai: lehengo ETA-kideen herbesteratzea, Aberri Eguna, Manzanas-en erahilketa, Burgoseko Hauzia, Carrero Blancoren ehotzea, estradizioak, bozketak, ikastolak, Euskal Departamentua, Euskal Herriko Laborantza Ganbara eta hainbeste gertaera eta gai garrantzitsuak.

Berrogoi ta hamar urte iragan ondoren urrundik etorri da Euskal Herria, baita arestian aipaturiko askapen oldarrak aurrerapen asko egin dituzte ere. Gaur egunean ENBATA k  hildo beretik denbora gehiago jarrai dezala da nire opa.

 

Jakes LAFITTE, Injeniaria

Soutenez Enbata !

Indépendant, sans pub, en accès libre,
financé par ses lecteurs
Faites un don à Enbata.info
ou abonnez-vous au mensuel papier

Enbata.info est un webdomadaire d’actualité abertzale et progressiste, qui accompagne et complète la revue papier et mensuelle Enbata, plus axée sur la réflexion, le débat, l’approfondissement de certains sujets.

Les temps sont difficiles, et nous savons que tout le monde n’a pas la possibilité de payer pour de l’information. Mais nous sommes financés par les dons de nos lectrices et lecteurs, et les abonnements au mensuel papier : nous dépendons de la générosité de celles et ceux qui peuvent se le permettre.

« Les choses sans prix ont souvent une grande valeur » Mixel Berhocoirigoin
Cette aide est vitale. Grâce à votre soutien, nous continuerons à proposer les articles d'Enbata.Info en libre accès et gratuits, afin que des milliers de personnes puissent continuer à les lire chaque semaine, pour faire ainsi avancer la cause abertzale et l’ancrer dans une perspective résolument progressiste, ouverte et solidaire des autres peuples et territoires.

Chaque don a de l’importance, même si vous ne pouvez donner que quelques euros. Quel que soit son montant, votre soutien est essentiel pour nous permettre de continuer notre mission.


Pour tout soutien de 50€/eusko ou plus, vous pourrez recevoir ou offrir un abonnement annuel d'Enbata à l'adresse postale indiquée. Milesker.

Si vous êtes imposable, votre don bénéficiera d’une déduction fiscale (un don de 50 euros / eusko ne vous en coûtera que 17).

Enbata sustengatu !

Independentea, publizitaterik gabekoa, sarbide irekia, bere irakurleek diruztatua
Enbata.Info-ri emaitza bat egin
edo harpidetu zaitezte hilabetekariari

Enbata.info aktualitate abertzale eta progresista aipatzen duen web astekaria da, hilabatero argitaratzen den paperezko Enbata-ren bertsioa segitzen eta osatzen duena, azken hau hausnarketara, eztabaidara eta zenbait gairen azterketa sakonera bideratuagoa delarik.

Garai gogorrak dira, eta badakigu denek ez dutela informazioa ordaintzeko ahalik. Baina irakurleen emaitzek eta paperezko hilabetekariaren harpidetzek finantzatzen gaituzte: ordaindu dezaketenen eskuzabaltasunaren menpe gaude.

«Preziorik gabeko gauzek, usu, balio handia dute» Mixel Berhocoirigoin
Laguntza hau ezinbestekoa zaigu. Zuen sustenguari esker, Enbata.Info artikuluak sarbide librean eta urririk eskaintzen segituko dugu, milaka lagunek astero irakurtzen segi dezaten, hola erronka abertzalea aitzinarazteko eta ikuspegi argiki aurrerakoi, ireki eta beste herri eta lurraldeekiko solidario batean ainguratuz.

Emaitza oro garrantzitsua da, nahiz eta euro/eusko guti batzuk eman. Zenbatekoa edozein heinekoa izanik ere, zure laguntza ezinbestekoa zaigu gure eginkizuna segitzeko.


50€/eusko edo gehiagoko edozein sustengurentzat, Enbataren urteko harpidetza lortzen edo eskaintzen ahalko duzu zehaztuko duzun posta helbidean. Milesker.

Zergapean bazira, zure emaitzak zerga beherapena ekarriko dizu (50 euro / eusko-ko emaitzak, 17 baizik ez zaizu gostako).