Ekain ondarrean Espainiarrak hautesontzietarat itzuliko dira berriz, lau alderdi nagusiak lau hilabetez negoziatzen, hobeki erran bata besteari desafio botatzen, aritu ondoan. Higaturik eta asperturik hainbat krisi ekonomiko eta konfiantzazkoen ondotik, Espainiak aurre egin behar dio krisia instituzional bateri.
Lau hilabete baino gehiago gobernurik osatu gabe ! Hau balentria Espainiakoa… Lau hilabete korapilatsu horietan zehar entsegu bakarra PSOE eta Ciudadanos alderdiek saiatu dute bainan PP eta Podemosek dena egin zuten entsegua hilortzeko.
Guttienik entseatu dena orain arteko lehen ministroa izan den Mariano Rajoy izan da. Beste guziak utzi zituen mintzatzerat eta erdipurdiko akordioak faltsuki aurkezterat, zirko mediatiko hutsean murgilduz.
Pedro Sanchez sozialista entseatu zen parlamentuan gehiengo baten aldeko konfiantza bozka lortzen bainan ezinezkoa gertatu zitzaion: botoen guttiengo bat segurtatzea izan zen bere lorpen bakarra. Zirko politiko bezain mediatiko horren ondorioa, batzuk hastapenetik iragarri zutena izanen da: berriz hauteskunde orokorrak finkatuko ditu Espainiako erregeak, erabakitzaile nagusiak.
Erran daiteke konbokatorio horrek jendarte akitu eta aspertutako bat mirailatuko duela. Alabainan egoera politikoari doakion konfiantza indizeak trixteki apal dira, aburu ikesta batetik besterat. Ikusi behar da ere, kasik 2015 urte osoa, hauteskunde batetik besterat ibili direla espainiar estatuan, izan herriko, autonomiko edo legislatiboak… Salbu azken orduko sorpresa bat, hauteskunde legislatibo berriak antolatzea bainoko perspektibarik ez da gelditzen..beste hauteskunde kanpaina luze batekin eta agian, emaitza berdintsuak errepikatuz.
Helduden udaraino luza daiteke beraz segurtamen eza hori. Agian denbora gehiegi, estabilitate faltan den erresuma batentzat, zatiketa nabariak agertzeko arriskua haundituz joango delarik. Gisa hortan zoritxarrez, konstituzio aldaketa bat ere urrunduz joan litaike, beharrezko erreforma hau doi doia mihi puntatik aipatua izan delarik sozialisten aldetik.
Ilusionismo hutsa
Jean Monnet frantziar europazale famatuak erran zuen egun batez “Deus ez da posible herritarrak gabe, bainan deus ez da iraunkor instituziorik gabe”. Higaturik eta asperturik hainbat krisi ekonomiko eta konfiantzazkoen ondotik, Espainiak aurre egin behar dio krisia instituzional bateri.
Alabainan joko “demokratikoa” arrunt ahuldurik eta desitxuraturik ateratzen da hainbeste hilabete luze eta korapilotsuen ondotik. Diputatuen kongresuak aukera bat baino gehiago galdu erakusteko gai zela gehiengo politikorik gabe ere, legislatura aintzina ateratzeko, behin behineko akordioen bidez. Berriz bozkatu behar bada, kasik urte oso bat huts egina izanen da, aterabiderik aurkitu gabe langabezia maila ikaragarri bateri, egoera ekonomiko lazgarri bateri edo krisia instituzional nabarri bateri. Hau guziari gehituz ere Europaren mesfidantza geroz eta haundiago bat.
Ororen buru, Madrilen eta estado osoan ere, iduri luke kohesio sozial nolabaiteko bat oinarritzen dela PP eta Rajoyen kontrako nahikeria baten inguruan.Ez da gutti, bainan agian ez aski herri proiektu kohesionatu bat aintzina eramaiteko.
Sanchez sozialisten burua entseatu da lau hilabete horietan gehiengo bat lortzen, igerika ibiliz zentro eskuineko Ciudadanostik ezker muturreko Podemosekoenganat. Ilusionismo hutsa izan da kasik dena, behintzat nahikeria politiko guttikoa eta ahalmen oraino ttipiagokoa.
Puntaren puntan, berriz orroitu beharko alderdi bozkatuena PP izan zela, hauteskundeak irabaziz eta gerta litaikela arras deus guti mugitu gabe, berriz ere PP eta Rajoy atera litaikela irabazle ondoko entseguan ere.
Lau hilabete luzeetan zehar, utzi ditu bere kontrako guziak elgarren artean zatikatzerat eta pataskan mediatikoki aritzerat, bere alderdian purga batzu egin ditu anartean alderdia kohesionatuz. Hilabete luze horietan ahoa ideki du soilik beste alderdietako ordezkarien gain ezartzeko frakaso instituzional eta politikoaren ardura guzia. Rajoyen esperantza bakarra da pentsatzea espainiar herritarrek bigarren hauteskunde saiakeran guttienik hastio izango duten alderdia eta aukera, puntaren puntan, berea izanen dela! Rajoyen kalkulu makabro bestelakoa ditaike ere pentsatzea Pedro Sanchez sozialistaren lidergo ahalmen eskasak eta bere ilusionismoak PSOE arrunt ahaldurik eta zatiketa arriskuarekin utziko duela. Gisa hortan nolabaiteko “zentralitatea” PP eta Rajoy berak beraurki lezakete eta ahalmenean litaizke akordioak proposatzeko… zergatik ez ahuldutako PSOEri.
Ororen buru perspektiba ilusionagarri gutti ateratzeko gai da Espainiako joko politiko eta demokratikoa. Soilik aspertua eta higatua den sistema baten ispilua erakutsi dauku. Agian erresuma higatu eta aspertu baten egiazko irudi bat…