Kovid 19-ak eragin dituen kalte eta oinazeak aipatu eta joan den hilabeteko Enbataren zenbakian, 2. parte hontan gobernu gehienen ezaxolkeria eta aintzin ikuspen falta aztertua izanen da. Neke dela gezurrari egiaren itxura emaitea.
Delako hastapen hartan, Txinatik Europarat pandemia hedatzen hasi zen hartan, begi bistakoa da ez dutela gobernu guziek erantzun berdina edo bateratua ukan. Sendimendu azkarra bada pentsatzeko lehen batean dena egin dutela arazoa guttiesteko, ondotik seguritate neurigabeko batetarat pasatuz. Alta ez zen ikertzaile ezagutua izan behar kontziente izaiteko pandemien arazoa aspaldi huntan sudur puntan ginuela.. Ebola lehen abisu seriosa izan zen mail hortan. Entzun eta ulertu ez zena seguraski. Ezin ulertuzkoa da halere Europako kasik gobernu guzien antolatze edo prestakuntza eza. «Afera» hau bururatutzat ekarriko delarik, dudarik ez da, sakontze politiko serios bat egin beharko dela hortaz guziaz. Alta 2000 garren hamarkada hastapenean H1N1 birusa agertuz geroztik, plan orokor batzu xutik ezarri ziren gisa hortako mehatxuak aintzinikusteko. Adibidez Raoult mediku ikertzaileak berrikitan txosten bat atera du, zointan xeheki aipatzen zuen pandemia bat nundik nola hedatuko zen Asiatik Europarat. Kasik hitzez hitz gisa hortan hedatu da Covid 19a!
19. mendeko erantzunak
Halere ikusi da gobernuek inpresioa eman dutela pandemia bat batean deskubritzen zutela, aintzinetik sekulan hortaz azterketarik egin ez balute bezala. Tupustean lehen erabaki mirakuiluzkoa ateratzen zaukutelarik: konfinamendua kasik denetan, kasik denentzat! Alta munduko epidimiologista guziak ados dira erraiteko arrunt kontrarioa egin behar litaikela holakoetan gisa hortako birusaren kontrako lehen neurrietan. Inperatiboki konfinatu behar dira eritasuna dakarrenak edo infektatuak, ez jada imunizatuak direnak eta oraino guttiago eri ez direnak. Hori egitearekin batean ahalik eta jende kopuru haundiena testatu edo ikertu behar da baitezpada. Gisa hortan soilik konfinatzen dira egiazki eri direnak, besteak «normalki» bizitzerat utziz eta ekonomia peko errekarat kondenatu gabe. Funtsean gisa hortan egin dute Hong Kong edo Singapurren, jendetza haundia izanikan ere eta pandemiaren lehen lerroan izanki ere, arras hil guti izan dute. Guzi horren ondoan inpresioa bada Europa mendebaldeko gobernuek 19. mendeko batzuek bezala erantzun dutela krisia huni. Alta ikusita zer nolako ahalmen zientifiko, tekniko eta industrialak ditugun, ahalko zen milioika test edo proba egin, egiazki molde horri eman baliote lehentasun estrategikoa. Gauregun hainbat estadoetan ikusten diren hil kopuruak eta desmasia ekonomikoak ez dira Covid 19aren arriskugarritasunaren ondorioak, baizik eta soilik erantzun sanitario aldrebes baten ondorio latzgarriak. Zoritxarrez elgarrekin konfinatzea eriak, eri ez direnak eta arriskutsuak, molderik “hoberena” da biktimen zenbakia biderkatzeko eta hori gertatu da. Hau guzia gertatzearekin batean, ari zauzkigu ahoa beteka azpimarratzen berehun milako bat hil mundu mailan katastrofe bat dela, urtero frantses estadoan gripearen ondorioz 15.000 hiltzen direlarik edo kontinente guzietan urtero 2 600.000 hiltzen direlarik arnasketa infekzio ezberdinen edo poluzio ezberdinen gatik.
Zein inpakto jendarte modeloari begira?
Komunikazio horrek guziak pentsarazten du desinformazio edo areta desbideratze harrigarri bat martxan eman dela gabezia eta prestakuntza eza nardagarriak gordetzeko. Bainan izanen dira ondorioak bukaeran, gobernuek konduak eman beharko dituzte, errealki egin denari edo egin ez denari buruz. Ardura zibilak eta penalak galdeginen zaizkie estadoeri. Ekonomia zangoz gora botatzea, ehun milaka herritar prekaritatean jartzea eta beste hainbeste lanjerrean emanez erantzun sanitario faltsuengatik, ondoriorik gabe gelditzea harrigarria litaike egiazki. Frantses estadoa eta Alemaniaren arteko konparaketa bat egiteak ere, gauzak bere neurrian emaiten ditu ezinago argiki, Alemaniaren alde! Haien erantzun sanitarioa etsenplutzat ekarria izan da arrazoinekin. DENA aintzinikusia zuten pandemiari begira: test orokorrak Lander edo herrialde autonomo guzietan, maskak herritar bakotxarentzat hastapen hastapenetik eta Frantzian baino hospitale edo urgentzia/reanimazio zentro bi aldiz gehiago, puntaren puntan hil kopuru arras ttipiarekin! Hau guzia erran ta gero, gelditzen zauku krisia hunen inpaktoa gure jendarte modeloari begira. Badu orain kasik bi hilabete ohartu girela bizitzen ahal zela milaka kilometro bide egin gabe, shopping-a arrunt baztertuz eta gure ingurumen hurbilekoekin denbora gehiago pasatuz. Planeta osoak hatsa aise hobeki hartzen du eta aireko eta lurreko kutsadura apaltzen hasi da. Galdera da “zer eginen dugu ondotik ?” Orain arteko logika ultraliberal jasangaitzeri segipen bat emanen ote zaie “halabeharrez” edo inteligentzia eta adimen gehixeagoren ukaiteko gai izanen ote gira orain arteko hautu kolektibo batzu itzulipurdikatzeko ? Agian hau bestelako birus bat litaike.
Indépendant, sans pub, en accès libre,
financé par ses lecteurs
Faites un don à Enbata.info
ou abonnez-vous au mensuel papier
Les temps sont difficiles, et nous savons que tout le monde n’a pas la possibilité de payer pour de l’information. Mais nous sommes financés par les dons de nos lectrices et lecteurs, et les abonnements au mensuel papier : nous dépendons de la générosité de celles et ceux qui peuvent se le permettre.
« Les choses sans prix ont souvent une grande valeur » Mixel Berhocoirigoin
Cette aide est vitale. Grâce à votre soutien, nous continuerons à proposer les articles d'Enbata.Info en libre accès et gratuits, afin que des milliers de personnes puissent continuer à les lire chaque semaine, pour faire ainsi avancer la cause abertzale et l’ancrer dans une perspective résolument progressiste, ouverte et solidaire des autres peuples et territoires.
Chaque don a de l’importance, même si vous ne pouvez donner que quelques euros. Quel que soit son montant, votre soutien est essentiel pour nous permettre de continuer notre mission.
Pour tout soutien de 50€/eusko ou plus, vous pourrez recevoir ou offrir un abonnement annuel d'Enbata à l'adresse postale indiquée. Milesker.
Si vous êtes imposable, votre don bénéficiera d’une déduction fiscale (un don de 50 euros / eusko ne vous en coûtera que 17).
Independentea, publizitaterik gabekoa, sarbide irekia, bere irakurleek diruztatua
Enbata.Info-ri emaitza bat egin
edo harpidetu zaitezte hilabetekariari
Garai gogorrak dira, eta badakigu denek ez dutela informazioa ordaintzeko ahalik. Baina irakurleen emaitzek eta paperezko hilabetekariaren harpidetzek finantzatzen gaituzte: ordaindu dezaketenen eskuzabaltasunaren menpe gaude.
«Preziorik gabeko gauzek, usu, balio handia dute» Mixel Berhocoirigoin
Laguntza hau ezinbestekoa zaigu. Zuen sustenguari esker, Enbata.Info artikuluak sarbide librean eta urririk eskaintzen segituko dugu, milaka lagunek astero irakurtzen segi dezaten, hola erronka abertzalea aitzinarazteko eta ikuspegi argiki aurrerakoi, ireki eta beste herri eta lurraldeekiko solidario batean ainguratuz.
Emaitza oro garrantzitsua da, nahiz eta euro/eusko guti batzuk eman. Zenbatekoa edozein heinekoa izanik ere, zure laguntza ezinbestekoa zaigu gure eginkizuna segitzeko.
50€/eusko edo gehiagoko edozein sustengurentzat, Enbataren urteko harpidetza lortzen edo eskaintzen ahalko duzu zehaztuko duzun posta helbidean. Milesker.
Zergapean bazira, zure emaitzak zerga beherapena ekarriko dizu (50 euro / eusko-ko emaitzak, 17 baizik ez zaizu gostako).