by 
Beñat Molimos, ELB laborari sindikatuaren 2019ko urtarrileko hauteskunde sindikaletarako 12 gizonek eta 8 emaztek osatutako zerrendaren burua da. Zerrendaren aldarrikapen nagusiak aurkezten dizkigu eta zehazkiago Laborantzaren erakunde publikoaren erronka.
Hitz guttitan Euskal Laborarien Batasuna aurkezten ahal diguzu?
ELB sindikatuak 1982tik geroz mobilizazio eta elkartasunaren bidez laboraria ezarri du lehen lerroan ekoizpen eta elikaduraren katean abia puntuan baita. 2005-az geroztik sindikalismoari loturik, ELBk sortu zuen Euskal Herriko Laborantza Ganbara garapen egitura, laborantza herrikoi eta iraunkorra sustatzeko.
Zertako eta nola ELBk hautetsiak aurkezten ditu 2019ko hauteskunde sindikaletan?
Laborantzako hauteskundeak sei urtetarik egiten dira departamendu mailan.
Aldi huntan, ELB-ren erabakia izan da Ipar Euskal Herriko zerrenda bat aurkeztea eta Biarno partean Confédération Paysanneeko beste 20 laborarik bigarren zerrenda bat aurkezten dute.
Hautu hori Euskal Hirigune Elkargoaren sortzeak bultzatu du jakinez honek laborantzaren ardura hartu duela.
Guretzat beraz oso normala izan da hautua, jakinez departamenduko laborantza ganbararen ardurak gero ta ahulagoak bilakatzen direla Akitania Berriak dituelarik bereganatzen.
ELB aurkezten da hauteskunde horietan lau ardatz nagusiekin :
- Laborarien defentsa eta laguntzea eguneroko bizian izan indibidualki ala kolektiboki.
- Bizi bidea eta bizigarritasuna segurtatzea etxalde guzietan eta hortarako eskua atxikitzea sortu ditugun desmartxa eta tresna kolektiboetan (AOP, Herriko,…).
- PAC berriari buruz proposamenak egitea enplegua kondutan hartzen duena bai eta lekuko berezitasunak (etxalde ttipiak, maldak,…)
- Laborantzaren erakunde publiko baten sortzea hiri elkargoaren barne laborantza eta elikadura gaietan orientabiden xutik ezartzeko.
“Beti laborarien alde” izendatu dugu gure zerrenda, hori izan baita ELB-ek 35 urtez eraman duen lana. Zerrenda 12 gizon eta 8 emaztek osatzen dute.
Zehazten ahal diguzu laborantzako egitura publikoaren aldarrikapen hori?
2017an sortu den Hirigune elkargoak ekonomia konpetentziaren barne deliberatu du laborantzaren ardura hartzea. Bere lehen urratsa izan da laborantzako komisio baten sortzea, hautetsiek osatua.
Gure aldetik laborantza alternatiboan aritzen giren ELB, EHLG, Arrapitz-ek deliberatu ginuen kuadro berri hortan Euskal Herriko laborantza eta elikaduraren egitura publiko baten proposamena egitea. Egituraren osaketa berritzailea nahi ginuen hiru partaidetzarekin:
- Errepresentazio instituzionala: estadoa, kolektibitateak (Akitania Berria, Departamendua, Hirigune elkargoa,…), laborantzako egiturak (EHLG, Departamenduko laborantza ganbararen Euskal Herriko adarra).
- Errepresentazio profesionala: laborarien sindikatuak, garapen estrukturak, desmartxa kolektiboak, formakuntza zentroak,…
- Gizartearen errepresentazioa (Garapen kontseilua, kontsumitzaile eta inguramen saileko ordezkariak…).
Egituraren egin beharra litake laborantza eta elikadura politika publiko bat xutik ezartzea. ELB eta EHLG-ek zentzu hortarat proiektu bat publikoki aurkeztua zuten duela guti, orientabide bat izaiten ahal dena. Jean-René Etchegaray Euskal Hiriguneko Lehendakariak galdera ofizial bat egina dio Estatuari. Orain pilota Estatuaren eta Euskal Herriko hautetsien aldean da.
Egoera hori konduan hartuz, zein dira aintzin ikusten ahal diren aldaketak 2019ko?
Ipar euskal herriko laborantzaren irudia oraindik baikorra da, nahiz eta laster aldatzen ahal den. Etxaldeen %80-a kalitatezko desmartxa batetan dira izan zirkuito laburrean edo luzean, gazte ainitz plantatzen da ere, dinamika hori mantendu behar dugu ahal bezain bat. Hortarako orientabidea laborantza iraunkor eta herrikoia izan behar da. Lan handia gelditzen zaigu oraino besteak beste, segidarik gabeko etxalden transmisioaren arloan, laborantzako lurren babestean eta baserrietako eta etxaldeetako inguramen zozialaren hobetzean.
Laborantzako egitura publiko proposamen horrekin nahi dugu sendiarazi laborantzaren gaia denen ardura dela izan hautetsi edo herritar, denen parte hartzea beharrezkoa dela elkartasun orientabide finko bat hartuz geroz.
Indépendant, sans pub, en accès libre,
financé par ses lecteurs
Faites un don à Enbata.info
ou abonnez-vous au mensuel papier
Les temps sont difficiles, et nous savons que tout le monde n’a pas la possibilité de payer pour de l’information. Mais nous sommes financés par les dons de nos lectrices et lecteurs, et les abonnements au mensuel papier : nous dépendons de la générosité de celles et ceux qui peuvent se le permettre.
« Les choses sans prix ont souvent une grande valeur » Mixel Berhocoirigoin
Cette aide est vitale. Grâce à votre soutien, nous continuerons à proposer les articles d'Enbata.Info en libre accès et gratuits, afin que des milliers de personnes puissent continuer à les lire chaque semaine, pour faire ainsi avancer la cause abertzale et l’ancrer dans une perspective résolument progressiste, ouverte et solidaire des autres peuples et territoires.
Chaque don a de l’importance, même si vous ne pouvez donner que quelques euros. Quel que soit son montant, votre soutien est essentiel pour nous permettre de continuer notre mission.
Pour tout soutien de 50€/eusko ou plus, vous pourrez recevoir ou offrir un abonnement annuel d'Enbata à l'adresse postale indiquée. Milesker.
Si vous êtes imposable, votre don bénéficiera d’une déduction fiscale (un don de 50 euros / eusko ne vous en coûtera que 17).
Independentea, publizitaterik gabekoa, sarbide irekia, bere irakurleek diruztatua
Enbata.Info-ri emaitza bat egin
edo harpidetu zaitezte hilabetekariari
Garai gogorrak dira, eta badakigu denek ez dutela informazioa ordaintzeko ahalik. Baina irakurleen emaitzek eta paperezko hilabetekariaren harpidetzek finantzatzen gaituzte: ordaindu dezaketenen eskuzabaltasunaren menpe gaude.
«Preziorik gabeko gauzek, usu, balio handia dute» Mixel Berhocoirigoin
Laguntza hau ezinbestekoa zaigu. Zuen sustenguari esker, Enbata.Info artikuluak sarbide librean eta urririk eskaintzen segituko dugu, milaka lagunek astero irakurtzen segi dezaten, hola erronka abertzalea aitzinarazteko eta ikuspegi argiki aurrerakoi, ireki eta beste herri eta lurraldeekiko solidario batean ainguratuz.
Emaitza oro garrantzitsua da, nahiz eta euro/eusko guti batzuk eman. Zenbatekoa edozein heinekoa izanik ere, zure laguntza ezinbestekoa zaigu gure eginkizuna segitzeko.
50€/eusko edo gehiagoko edozein sustengurentzat, Enbataren urteko harpidetza lortzen edo eskaintzen ahalko duzu zehaztuko duzun posta helbidean. Milesker.
Zergapean bazira, zure emaitzak zerga beherapena ekarriko dizu (50 euro / eusko-ko emaitzak, 17 baizik ez zaizu gostako).